Το σιιτικό Ιράν βρίσκεται σε ανταγωνισμό με τα αραβικά κράτη για κυριαρχία στον Περσικό Κόλπο από πολύ παλιά.
Ο 8ετής πόλεμος με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980 κατέληξε σε ισοπαλία, αποφέροντάς του πάνω από 1 εκατ. νεκρούς και ενταφιάζοντας τις ελπίδες του για επέκταση προς τα δυτικά.
πηγη
Όμως, ο πόλεμος εναντίον του σουνιτικού Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στη Συρία, η αποτροπή της κατάρρευσης του καθεστώτος Ασαντ, η φιλική Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι σιίτες αντάρτες Χούθι στην Υεμένη έδωσαν την ευκαιρία στο Ιράν να επανακάμψει, επεκτείνοντας την επιρροή του στην ευρύτερη περιοχή.
Είναι κάτι που δεν αρέσει όχι μόνο στις ΗΠΑ, με τις οποίες δεν έχει καλές σχέσεις από την εποχή της κατάρρευσης του Σάχη, αλλά ούτε στο Ισραήλ και σε σουνιτικές χώρες της περιοχής, κυρίως τη Σαουδική Αραβία.
Λιγότερο ανταγωνιστικές είναι οι σχέσεις του Ιράν με την Τουρκία, που είναι παραδοσιακά αντίπαλοι.
Η συμμαχία των ΗΠΑ με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία στοχεύει στον περιορισμό της επιρροής του Ιράν στην ευρύτερη περιοχή.
Όμως, η στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή έχει αλλάξει.
Η Ουάσινγκτον χρησιμοποιεί τον οικονομικό πόλεμο σε συνδυασμό με στοχευμένες στατιωτικές επιχειρήσεις μικρής κλίμακας για να επιτύχει τους στόχους της.
Στην προκειμένη περίπτωση έχει επιβάλει εμπάργκο στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, επικαλούμενη το πυρηνικό πρόγραμμα, αν και ο πραγματικός στόχος είναι ο περιορισμός της επιρροής του.
Αισθανόμενο την πίεση, το Ιράν προσπαθεί να αντιδράσει χωρίς να επιθυμεί να έλθει σε απευθείας στρατιωτική σύγκρουση με τις ΗΠΑ, για να υπονομεύσει την ανωτέρω συμμαχία.
Η χρήση των φίλα προσκείμενων οργανώσεων και ανταρτών όπως οι σιίτες Χούθι στην Υεμένη, που κατάφεραν χτύπημα ακριβείας στις πετρελαιοπαραγωγικές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας, είναι ένας απ’ αυτούς.
Όμως, η γεωγραφία του πετρελαίου έχει αλλάξει.
To 2019 δεν είναι ούτε το 1979, ούτε κάποια άλλη περίοδος του παρελθόντος, όταν η διαφύλαξη της ομαλής ροής του πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο στον υπόλοιπο κόσμο ήταν τόσο σημαντική υπόθεση που να δικαιολογεί στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης έκτασης από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Μια ματιά στα στοιχεία της BP για τα παγκόσμια μερίδια αγοράς στην παραγωγή πετρελαίου τα λέει όλα.
Στο τέλος του 2018, η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες με μερίδιο 16,2%, λόγω του σχιστολιθικού πετρελαίου, και ακολουθούσε η Σαουδική Αραβία με 13%.
Στην τρίτη θέση ήταν η Ρωσία, με μερίδιο 12,1% και ακολουθούσαν ο Καναδάς με 5,5%, το Ιράν με 5%, το Ιράκ με 4,9%, τα Αραβικά Εμιράτα με 4,2% και η Κίνα με 4%.
Η Σαουδική Αραβία ήταν η μεγαλύτερη εξαγωγέας αργού στον κόσμο το 2018.
Όμως, η πρωτοκαθεδρία της τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση αφού οι ΗΠΑ την ξεπέρασαν τον Ιούνιο και ήταν κεφάλι με κεφάλι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Με άλλα λόγια, η σημασία του Περσικού Κόλπου είναι μεν σημαντική για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου, αλλά όχι αυτή που ήταν στο παρελθόν.
Όμως, αυτό που έγινε στη Σαουδική Αραβία, εκτινάσσοντας τις τιμές του μαύρου χρυσού, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τις ΗΠΑ που αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα σε περίπτωση που αποδειχθεί ανάμειξη του Ιράν στο χτύπημα στη Σαουδική Αραβία.
Αν οι ΗΠΑ καταφέρουν ισχυρό στρατιωτικό χτύπημα στο Ιράν, ρισκάρουν αντίποινα μεγαλύτερη κλίμακας και ίσως εν μέρει ανάφλεξη των συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή καθώς το Ιράν είναι το κέντρο των σιιτών.
Αν οι ΗΠΑ δεν κάνουν τίποτε και προσπεράσουν το χτύπημα στη Σαουδική Αραβία, θα πλήξουν την αξιοπιστία τους στα μάτια των συμμάχων τους.
Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχουν συνέπειες για τις εμπλεκόμενες χώρες και τη διεθνή τιμή του μαύρου χρυσού.
Η γεωπολιτική του πετρελαίου.
Dr. Money
Euro2day
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου