Παρασκευή, Απριλίου 29, 2016

Το νόημα του Σταυρού και της Ανάστασης του Χριστού

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου

...Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μιλούμε για τον σταυρικό θάνατο του Χριστού συνδεδεμένο με την Ανάστασή Του. Γιατί Σταυρός χωρίς την Ανάσταση είναι μια σκληρή και αδήριτη πραγματικότητα, και Ανάσταση χωρίς τον Σταυρό είναι μια ψεύτικη και συναισθηματική 
 
 
 
 
κατάσταση. Όταν κάνουμε λόγο για την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, δεν το εννοούμε αφηρημένα και στοχαστικά, αλλά για την απαλλαγή του ανθρώπου από την τυραννία και την φρικτή φυλακή του θανάτου, της αμαρτίας και του διαβόλου. Με τον Σταυρό και την Ανάστασή Του ο Χριστός νίκησε τον θάνατο, την αμαρτία και τον διάβολο, και έτσι μας έδωσε την δυνατότητα να υπερβούμε και εμείς τους τρεις αυτούς εχθρούς. Κυρίως πρέπει να σημειώσουμε ότι με την θυσία του Χριστού και την Ανάστασή Του μπορούμε να υπερβούμε την θνητότητα και την κτιστότητά μας. Από την ημέρα που γεννιόμαστε έχουμε μέσα στην βιολογική μας ύπαρξη τον θάνατο, που εκδηλώνεται με πολλές μορφές, όπως με την ασθένεια, την φθορά του σώματος, τις ανασφάλειες, την αύξηση της ηλικίας, τα πάθη της αυτοσυντηρήσεως, της φιλαργυρίας κλπ. Όλοι οι άνθρωποι περνούν στην ζωή τους την διαδικασία του θανάτου. Το παιδί στην ηλικία των 8-10 ετών καταλαβαίνει ότι ο θάνατος είναι μη αναστρέψιμο γεγονός. Ο έφηβος βλέπει την βασανιστικότητα του θανάτου. Ο μεσήλικας βλέπει τα χρόνια να περνούν χωρίς σκοπό και νόημα, και ο συνταξιούχος περνά μια τρομερή κρίση, πορευόμενος προς τον θάνατο. Η Ορθόδοξη Εκκλησία με τον τονισμό της Ανάστασης, δίνει μια διέξοδο στο υπαρξιακό κενό του ανθρώπου.

-Πώς μπορούμε ως Ορθόδοξοι να κατανοήσουμε το νόημα της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Κυρίου;

Η απάντηση στην προηγούμενη ερώτηση δείχνει κάπως πώς μπορούμε να κατανοήσουμε υπαρξιακά τα μεγάλα αυτά γεγονότα. Εκείνο που θα ήθελα να τονίσω είναι ότι μπορεί κανείς με διάφορους τρόπους να προσεγγίση αυτά τα γεγονότα. Μια προσέγγιση είναι η λογική και ιστορική επεξεργασία, να διαβάση κανείς για το πώς εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα αυτά. Μια άλλη είναι να τα πλησιάση συναισθηματικά, να δη, δηλαδή, τον πόνο και την οδύνη του Χριστού. Μια άλλη προσέγγιση είναι να συμμετάσχη σε όλη την διαδικασία των ηθών και εθίμων, να τα ζήση, δηλαδή, φολκλορικά, γιατί έτσι ικανοποιούνται και τα παιδικά βιώματα. Η Εκκλησία όμως με την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής επιδιώκει να βοηθήση τον άνθρωπο να τα προσεγγίση υπαρξιακά. Μια θεολογία που δεν έχει σχέση με την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου, και την απαλλαγή του από αυτήν, δεν έχει καμμία αξία και σημασία. Το να δη κανείς το πρόβλημα του θανάτου μέσα στην ύπαρξή του, όπως εκδηλώνεται με την τυραννία των παθών, και να επιδιώκη να το θεραπεύση με την μετάνοια, που είναι αλλαγή του νού και του τρόπου ζωής, είναι μέθεξη του Σταυρού και της Αναστάσεως του Χριστού.

Τα συναισθήματα που επικρατούν στα διαδραματιζόμενα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδος είναι σύμμεικτα. Ο πόνος συμβαδίζει με την χαρά, η ραθυμία με την εγρήγορση, η αμαρτία με την συγχώρηση, η προδοσία με την αγάπη, η πτώση με την λύτρωση, ο θάνατος με την Ανάσταση. Πιστεύετε ότι αυτά τα συναισθήματα πρέπει να αποτελούν για τον σύγχρονο κόσμο και ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους μια πρόκληση;

Κατ’ αρχάς να σάς πω ότι μέσα στην Εκκλησία διδασκόμαστε για το πώς τα συναισθήματα μετατρέπονται σε βαθειά πνευματικά βιώματα. Γιατί, όπως γνωρίζετε, υπάρχει διαφορά μεταξύ αισθημάτων και συναισθημάτων. Τα πρώτα είναι βαθειές πνευματικές υπαρξιακές καταστάσεις, ενώ τα δεύτερα (συναισθήματα) είναι επιφανειακές ευχαριστήσεις.

Πράγματι, αυτές οι αντιθέσεις μεταξύ πόνου και χαράς, ραθυμίας και εγρήγορσης, αμαρτίας και συγχώρησης κλπ. αποτελούν τρομερή πρόκληση. Συνήθως οι άνθρωποι και μάλιστα οι νέοι άνθρωποι πορεύονται έναν μονόδρομο, αποτελούν το λεγόμενο μονοδιάστατο άνθρωπο. Θέλω να πω ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι είναι συνήθως πονεμένοι και προδομένοι, αισθάνονται αποτυχημένοι στην ζωή. Είναι φοβερό να αισθάνεται ο νέος άνθρωπος μόνος, θλιμμένος, πονεμένος, απαράκλητος και απαρηγόρητος, να αισθάνεται το καταθλιπτικό βάρος της αμαρτίας, να βιώνη το αδιέξοδο στην ζωή του. Και όμως η Εκκλησία μας δείχνει τον δρόμο για την υπέρβαση του αδιεξόδου, με την υπόδειξη της διεξόδου. Σήμερα χρειαζόμαστε παρηγοριά, παράκληση, ελπίδα. Και ο Θεός συνιστά: “παρακαλείτε, παρακαλείτε τον λαόν μου”. Μέσα από την προοπτική της παράκλησης και παρηγοριάς βλέπω τα γεγονότα της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα. Να βλέπης την πόρνη γυναίκα να γίνεται αμέσως σώφρων, αφού αγάπησε τον Χριστό. Να βλέπης τον ληστή, τον εγκληματία, να γίνεται πρώτος πολίτης του Παραδείσου. Να βλέπης τον μαθητή που αρνήθηκε τον Χριστό να γίνεται Πρωτοκορυφαίος Απόστολος. Δεν είναι μεγάλη παρηγοριά;

-Πώς θα παρουσιάζατε εν συντομία τα δρώμενα του θείου δράματος;

Αν διαβάση κανείς το συναξάριο της κάθε ημέρας θα δη αναλυτικά τί εορτάζουμε κάθε ημέρα της Εβδομάδος. Αν μπορούσα να κάνω μια σύντομη ανάλυση, θα έλεγα ότι όλα τα γεγονότα δείχνουν δύο πραγματικότητες - αλήθειες. Η μία την επιθετικότητα και το μίσος του ανθρώπου προς την αλήθεια. Και η άλλη την “επιθετικότητα” της αλήθειας και της αγάπης προς το μίσος. Όπως έλεγε παλαιότερα ο αείμνηστος π. Ιουστίνος Πόποβιτς, ο άνθρωπος καταδίκασε τον Θεό στον θάνατο και ο Θεός “κατεδίκασε” τον άνθρωπο στην αθανασία. Πάντοτε το μίσος και η ανασφαλής επιθετικότητα δείχνει αδυναμία, ενώ η αγάπη και η εκούσια σταύρωση φανερώνει την δύναμη του πνεύματος. Οι άνθρωποι σήμερα βλέπουν παντού εχθρούς και αισθάνονται τον διπλανό τους σαν απειλή για την ύπαρξή τους. Ο Χριστός μας έδειξε ότι ο εχθρός δεν βρίσκεται απλώς έξω από μάς, αλλά μέσα μας είναι η τραυματισμένη ελευθερία μας που λειτουργεί ως μηδέν και όχι ως αγάπη, καθώς επίσης μας δίδαξε ότι η παρουσία του άλλου δεν είναι απειλή για την ύπαρξή μας, αλλά “προφητικό γεγονός”, αφού ο άλλος είναι ο αδελφός μας, η χαρά μας. Ο Σάτρ έλεγε: “Οι άλλοι είναι η κόλασή μου”. Οι άγιοι, κατά το πρότυπο του Χριστού, αναφωνούν: “Χριστός ανέστη, χαρά μου”.

-Ποιό είναι το μήνυμα που εκπορεύεται από το κενό μνημείο του Θεανθρώπου για τον άνθρωπο της τηλοψίας;

Ζούμε σε μια εποχή πληροφορίας και πληροφορικής, στην οποία εποχή σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η τηλοψία ή τηλεόραση. Παρά ταύτα όμως ζούμε σε εποχή παραπληροφορίας και παραπληροφόρησης. Μαθαίνουμε πολλά νέα που γίνονται στον κόσμο, αγνοώντας το μεγαλύτερο νέο, την ουσία των πραγμάτων.

Ο Henry David Thoreau, αναφερόμενος στην πληροφόρηση της εποχής του (1854), έλεγε ότι οι εφημερίδες δεν προσφέρουν “τίποτε το νέο”. Υπογράμμιζε ότι αν διαβάση κανείς ένα περιστατικό, μια ληστεία, έναν φόνο κλπ., δεν χρειάζεται να διαβάση άλλο. “Αν γνωρίζετε την γενική αρχή, τί σάς νοιάζουν οι μύριες περιπτώσεις και εφαρμογές της; Για έναν φιλόσοφο όλα τα νέα, όπως λέγονται, είναι κουτσομπολιό, κι αυτοί που τα συντάσσουν και τα διαβάζουν είναι γριές κυρίες την ώρα του τσαγιού”. Ο Walter Benjamin (1938) κάνει λόγο για το ότι η σύγχρονη πληροφορία είναι στην πραγματικότητα “σύντομη ασύνδετη πληροφορία”. Και γράφει χαρακτηριστικά: “Η ιστορία της πληροφορίας δύσκολα μπορεί να γραφή χωριστά από την ιστορία της διαφθοράς του τόπου”. Πόσο περισσότερο ισχύει αυτό για την σύγχρονη πληροφορική!

Όμως, ο κενός τάφος του Θεανθρώπου προσφέρει την παλαιά αλλά πάντα καινούρια πληροφορία, ότι νικήθηκε ο θάνατος, ότι η πραγματική ζωή ξεπετιέται από τον θάνατο, την κένωση, την θυσία και προσφορά. Μάλλον καλύτερα μπορώ να πω ότι ο κενός τάφος του Χριστού δεν προσφέρει πληροφορία, έστω την καλύτερη, αλλά την ζωή που νικά τον θάνατο.

Η τηλοψία ακόμη μπορεί να λειτουργή με το κτιστό φως και κάνει τον άνθρωπο να γνωρίζη την επιφάνεια, αλλά ο κενός τάφος του Χριστού μας δείχνει το άκτιστο Φώς, που φωτίζει και το σκοτάδι του Άδη και γεμίζει με φως όλη την κτίση. Έτσι, ενώ οι δίαυλοι της πληροφορίας ικανοποιούν τις αισθήσεις, ο κενός τάφος του Χριστού αναπαύει τις πνευματικές αισθήσεις, φανερώνει την ζωή, την πέρα των αισθήσεων.

-Πιστεύετε ότι ο σύγχρονος κόσμος μπορεί να φθάση στην πραγμάτωση της Αναστάσεως; Ποιο το μήνυμα που θα θέλατε ως Ιεράρχης να αποστείλετε προς τους νέους;

Όσα είπαμε μέχρι τώρα δείχνουν το στίγμα του πνεύματος που θέλω να περάσω μέσα από την συνέντευξη αυτή. Εκείνο που θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαιτέρως είναι ότι υπάρχει μια επανάσταση που γίνεται με το μίσος και τις ενέργειες του θηρίου της Αποκαλύψεως και υπάρχει μια Ανάσταση που γίνεται με την αγάπη και τις ενέργειες του Αρνίου της Αποκαλύψεως. Ο Χριστός με την Ανάστασή Του έκανε την μεγαλύτερη επανάσταση μέσα στην ιστορία. Η κάθε επανάσταση δεν είναι ούτε οδηγεί στην Ανάσταση, αλλά η Ανάσταση εν Χριστώ Ιησού είναι η αληθινή επανάσταση, από την άποψη ότι η λέξη επανάσταση προέρχεται από το ρήμα επανίστημι και δείχνει την επάνοδο του ανθρώπου στο πρωτόκτιστο κάλλος, την επαναφορά του ανθρώπου στην προηγουμένη του δόξα, την ανάστασή του από την πτώση.

Ο Χριστός θυσιάστηκε και αναστήθηκε όχι για να κάνη μερικές θεαματικές ενέργειες για προσωπική του εξύψωση και δόξα, αλλά για να γίνη το φάρμακο για τον άνθρωπο. Όταν βρίσκεται ένα φάρμακο για μια αρρώστια, τότε χαιρόμαστε γιατί ο κάθε άρρωστος μπορεί να ιατρευτή. Έτσι, ο Χριστός με τον Σταυρό και την Ανάστασή Του, έγινε το ισχυρότερο φάρμακο, “τό φάρμακο της αθανασίας”. Όλοι εμείς που κυριαρχούμαστε από τον θάνατο μπορούμε να απαλλαγούμε από την δυναστεία του και να ζήσουμε την Ανάσταση. Αυτό το έζησαν όλοι οι άγιοι, επομένως μπορούμε και εμείς.

Τελειώνοντας, θέλω να πω ότι το βιβλίο της Αποκαλύψεως δείχνει τις ενέργειες του Αντιχρίστου, αλλά και την δόξα του Χριστού, το χάραγμα του θηρίου, αλλά και το σφράγισμα του Αρνίου, την κακότητα του θηρίου, αλλά και την αγάπη του Αρνίου, τους ανθρώπους του θηρίου, αλλά και τους ανθρώπους του Αρνίου, την καταστροφή της κτίσεως, αλλά και την ανακαίνιση της κτίσεως. Το τέλος της Αποκαλύψεως είναι η θριαμβευτική νίκη του Χριστού πάνω στον Αντίχριστο, ο καινός ουρανός και η καινή γη. Και οι νέοι άνθρωποι μόνο με τον νέο Χριστό, που καινοποιεί τα πάντα και αφθαρτίζει τα πάντα μπορούν να παραμείνουν πάντοτε νέοι, στην ζωή, το φρόνημα και την όλη τους ύπαρξη.

(www.parembasis.gr)

Πέμπτη, 28 Απριλίου 2016

Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΚΕΙΜΕΝΑ



     
    Ένα ακόμη αμφιλεγόμενο πρόσωπο, εφάμιλλο του Ιούδα του Ισκαριώτη που πρόδωσε τον Χριστό, στην ιστορία του Χριστιανισμού, είναι αναμφίβολα και αυτό του Ρωμαίου διοικητή που καταδίκασε σε σταύρωση τον Χριστό. Και αυτό δεν είναι άλλο από τον γνωστό πλέον Πόντιο Πιλάτο. Αλλά, πέρα από τις διηγήσεις των κανονικών τεσσάρων Ευαγγελίων που μας δίνουν κάποιες πληροφορίες γι’ αυτόν, ποιος ήταν τελικά ο Πόντιος Πιλάτος και τι απέγινε μετά τα γεγονότα με τον Χριστό; Τον λόγο πλέον παίρνουν οι διηγήσεις της Ιστορίας καθώς και αυτές των απόκρυφων κειμένων της Καινής Διαθήκης. Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν μαζί πρώτα τις διηγήσεις της Ιστορίας και μετά αυτές των απόκρυφων κειμένων...

Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
       Ο Πόντιος Πιλάτος ήταν ο πέμπτος κατά σειρά επίτροπος που είδαν οι Ιουδαίοι να φτάνει στην χώρα τους, όταν θεσπίστηκε ο θεσμός αυτός το 6 μ.Χ., και διοίκησε από το 26 μ.Χ. έως το 36 μ.Χ. όταν αυτοκράτορας στην Ρώμη ήταν ο Τιβέριος. Λέγεται πως ανήκε στην τάξη των ιππέων, γιατί σ’ αυτή ανήκαν όσοι επιλέγονταν για να διοικήσουν την Ιουδαία και όχι αυτής των γερουσιαστών, και κατάγονταν από το σαμνιτικό γένος των Ποντίων, εξ ου και το πρώτο συνθετικό του ονόματός του. Αν και ανήκε στην τάξη των ιππέων διέθετε το δικαίωμα jusgladii να καταδικάζει δηλαδή κάποιον σε θάνατο και αυτό δείχνει πως η Ρώμη του αναγνώριζε πραγματική αυτονομία, αφού η Ιουδαία ανήκε διοικητικά στην επαρχία της Συρίας και ο διοικητής της έπρεπε να δίνει λόγο στον λεγάτο (διοικητή) αυτής. Όσον αφορά το δεύτερο συνθετικό Πιλάτος, μερικοί λέγουν πως είναι μια σύντμηση του «Pilaetus» δηλαδή του «κοκκινοσκούφη» που σήμαινε «απελεύθερος». Άλλοι λένε πως σήμαινε τον γιο του αξιωματικού που είχε τιμηθεί με τον τιμητικό «πίλον» (καπέλο).
       Κάποιοι άλλοι λένε πως ήταν γιος του Μάρκου Ποντίου, στρατηγού στην Ισπανία, στον πόλεμο του Αγρίππα εναντίον των κατοίκων της Κανταβρίας και πως η γυναίκα του Κλαύδια Πρόκουλα, ήταν κόρη της περίφημης Κλαυδίας της θυγατέρας του Αυγούστου. Λέγεται πως η σταδιοδρομία του Πιλάτου, οφείλεται στην ακολασία της συζύγου του που είχε τροφοδοτήσει τα σκανδαλοθηρικά χρονικά της Ρώμης καθώς και την δική της παρουσία στην Ιερουσαλήμ κατά παράβαση των κανονισμών. Η αλήθεια όμως είναι πως διορίστηκε επίτροπος της Ιουδαίας έπειτα από μεσολάβηση του Λουκίου Αίλιου Σηιανού, ανώτατου αξιωματούχου ευνοούμενου του Τιβέριου και ο οποίος εχθρεύονταν τους Ιουδαίους. Και ενώ ο Πιλάτος αναφέρεται από τον Ιουδαίο ιστορικό Ιώσηπο,Ιουδαϊκός Πόλεμος 2,169 και από τον Ρωμαίο ιστορικό Τάκιτο, Annales XV, 44ως επίτροπος (procurator) σε μια επιγραφή που βρέθηκε το 1961 στην Καισάρεια αναφέρεται ως έπαρχος (praefectus).
       Ο Πιλάτος τελών υπό την προστασία του Σηιανού ακολούθησε πολιτική η οποία προκάλεσε την εχθρότητα των Ιουδαίων γιατί πρόσβαλλε επανειλημμένα το θρησκευτικό τους αίσθημα. Μεταξύ άλλων, έδωσε εντολή να αναρτηθούν λατρευτικές εικόνες του αυτοκράτορα στην Ιερουσαλήμ και έκοψε νομίσματα τα οποία έφεραν παραστάσεις με ειδωλολατρικά θρησκευτικά σύμβολα.
       Αλλά ας αφήσουμε τον εκκλησιαστικό ιστορικό Ευσέβιο Καισαρείας να μας τα διηγηθεί καλύτερα, ο οποίος αποδίδει τις συμφορές του Ιουδαϊκού Έθνους στην σταύρωση από αυτούς του Χριστού: «Συμφωνεί δε μ’ αυτόν και ο Ιώσηπος, δείχνοντας ομοίως πως οι συμφορές όλου του έθνους άρχισαν από τους χρόνους του Πιλάτου και των εγκλημάτων κατά του Σωτήρος. Άκου λοιπόν τι αναφέρει επί λέξει στο δεύτερο βιβλίο του Ιουδαϊκού πολέμου. “Ο δε Πιλάτος αποσταλείς ως επίτροπος στην Ιουδαία από τον Τιβέριο, μεταφέρει νύχτα καλυμμένες τις εικόνες του Καίσαρα στην Ιερουσαλήμ – πρόκειται για τα αποκαλούμενα εμβλήματα –. Αυτό την ημέρα προκάλεσε μεγάλη ταραχή στους Ιουδαίους, οι οποίοι αμέσως με τη θέα τους έμειναν κατάπληκτοι από την καταπάτηση των νόμων τους, οι οποίοι δεν επιτρέπουν να εισάγεται στην πόλη καμιά εικόνα.”» Ευσέβιος, Εκκλησιαστική Ιστορία Β 6, 3 – 4.
       Μια άλλη φορά, επειδή χρειαζόταν χρήματα για την κατασκευή ενός υδραγωγείου, τα αφαίρεσε από το ιερό θησαυροφυλάκιο του Ναού. Τότε ξέσπασε μεγάλη εξέγερση που για να την καταπνίξει σκέφτηκε να στείλει αστυνομικούς μεταμφιεσμένους σε Ιουδαίους, οι οποίοι ανακατεύτηκαν με τον όχλο και τον κατέσφαξαν. Όμως ο Ευσέβιος Καισαρείας θα μας τα πει καλύτερα επικαλούμενος και πάλι τον Ιώσηπο: «Έπειτα ο ίδιος συγγραφέας ιστορεί με τους παρακάτω λόγους πως και μια άλλη συμφορά επέπεσε κατ’ αυτών. “Μετά δε από αυτά ξεκίνησε μια άλλη ταραχή, δαπανήσας τον ιερό θησαυρό – ο οποίος καλείται κορβανάς – για την κατασκευή υδραγωγείου προς μεταφορά υδάτων από απόσταση τριακοσίων σταδίων. Το πλήθος αγανάκτησε από αυτό, όταν δε ο Πιλάτος ήρθε στην Ιερουσαλήμ, αυτοί τον κύκλωσαν κραυγάζοντας. Εκείνος δε – επειδή προέβλεψε την ταραχή αυτών – αναμίξας στο πλήθος ένοπλους στρατιώτες, ντυμένους με πολιτικά ρούχα, και αφού τους απαγόρευσε να χρησιμοποιούν ξίφος, τους διέταξε να χτυπάνε με ρόπαλα αυτούς που κραύγαζαν, έδωσε το σύνθημα από το βήμα. Αφού χτυπήθηκαν μ’ αυτό τον τρόπο οι Ιουδαίοι, πολλοί πέθαναν από τις πληγές, και πολλοί καταπατήθηκαν από άλλους που είχαν τραπεί σε φυγή. Τρομαγμένο το πλήθος από την συμφορά αυτών που σκοτώθηκαν σιώπησε.”» Ευσέβιος, Εκκλησιαστική Ιστορία Β 6, 6 – 7.
       Αλλά και ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας διηγείται ένα ακόμη επεισόδιο από την απέχθεια και την εχθρότητα που είχε ο Πιλάτος για τους Ιουδαίους. Και αυτό συνέβη όταν έβαλε την αστυνομία του να σκοτώσει μερικούς Γαλιλαίους που έκαναν φασαρία με τις εκδηλώσεις τους στον Ναό: «Εκείνη τη στιγμή ήλθαν μερικοί και του είπαν (του Χριστού) για τους Γαλιλαίους, των οποίων το αίμα ο Πιλάτος ανέμιξε με τις θυσίες τους.» Κατά Λουκά 13:1.       
       Δέκα χρόνια αργότερα όμως, μετά την τοποθέτησή του ως επιτρόπου στην Ιουδαία, έμελλε ο αδέξιος χειρισμός ενός γεγονότος που συνέβη στη Σαμάρεια να τον καταστρέψει και να βάλει τέλος και στην καριέρα του αλλά και στην ίδια του τη ζωή. Τα γεγονότα έχουν ως εξής. Στην Σαμάρεια εμφανίστηκε ένας ακόμα «προφήτης», που βεβαίωνε πως στην κορυφή του όρους Γαριζίν ήταν θαμμένο το Σκήνωμα(σώμα) του Μωϋσή μαζί με τα λειτουργικά αντικείμενα, που είχε χρησιμοποιήσει και πως θα πήγαινε ο ίδιος να τα βρει. Την ορισμένη μέρα στους πρόποδες του βουνού συγκεντρώθηκε μεγάλο πλήθος, το οποίο άρχισε να ανεβαίνει στο βουνό ψέλνοντας. Ο Πιλάτος όμως είχε διατάξει να καταληφθεί η κορυφή και να διαλύσουν την εκδήλωση. Έτσι και έγινε αλλά με βαρύ αντίτιμο, αφού έγινε μεγάλη σφαγή. Το θλιβερό αυτό γεγονός καθώς και οι συνεχείς διαμαρτυρίες των Ιουδαίων για τις ατασθαλίες του και την προσβολή της θρησκευτικής πίστης τους προς τον προϊστάμενό του, τον λεγάτο της Συρίας Βιττέλιο, είχε ως αποτέλεσμα να καταγγελθεί στην Ρώμη από αυτόν, να καθαιρεθεί από τη θέση του και να κληθεί στη Ρώμη. Εκεί δεν καταφέρνει να απαλλαγεί από την κατηγορία που τον βαρύνει, άλλωστε ο Σηιανός ο ισχυρός άντρας που τον προστάτευε είχε πεθάνει πλέον, και εξορίζεται στην Γαλατία από τον αυτοκράτορα Γάιο Καλιγούλα. Σύμφωνα με τον Ευσέβιο, η μαρτυρία του οποίου στηρίζεται σε ένα ελληνικό χειρόγραφο το οποίο δυστυχώς δεν διασώθηκε, βάζει τέρμα ο ίδιος στη ζωή του αυτοκτονώντας: «Δεν είναι άξιο ν’ αγνοείται πως επίσης εκείνος ο Πιλάτος, ο επί του Σωτήρος ηγεμών, σε τόσες συμφορές περιέπεσε, όπως λένε, κατά τους χρόνους του Γαΐου τους οποίους εξετάζουμε, ώστε αναγκάστηκε ν’ αυτοκτονήσει και να γίνει τιμωρός του εαυτού του με το ίδιο του το χέρι, διότι όπως φαίνεται η θεία δίκη τον καταδίωκε από κοντά. Το γεγονός αυτό ιστορούν οι Έλληνες που σημείωσαν τις Ολυμπιάδες μαζί με τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τους χρόνους αυτούς.» Ευσέβιος, Εκκλησιαστική Ιστορία Β 7.

Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΣΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
       Το πρόσωπο και η καθοριστική συμβολή του Πιλάτου στην καταδίκη του Χριστού, όπως ήταν φυσικό, δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορες τις απόκρυφες διηγήσεις της Καινής Διαθήκης. Λέγοντας απόκρυφες διηγήσεις ή απόκρυφα είναι εκείνα τα βιβλία της Καινής Διαθήκης τα οποία δεν περιλαμβάνονται στον κανόνα δηλαδή τον κατάλογο αυτής, όταν αυτός διαμορφώθηκε παντελώς και «έκλεισε» στα τέλη του 3ου αιώνα, περιλαμβάνοντας μόνο 27 βιβλία από τα εκατοντάδες που κυκλοφορούσαν μέχρι τότε. Τα απόκρυφα βιβλία αυτά μπορεί να ήταν ευαγγέλια, επιστολές, πράξεις, αποκαλύψεις κ.λ.π. και σκοπό είχαν να συμπληρώσουν τα κενά που υπήρχαν στα κανονικά βιβλία της Καινής Διαθήκης γύρω από τη ζωή του Χριστού, των μαθητών του, των στενών συγγενών του ή διαφόρων προσώπων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο και είχαν σχέση με αυτόν. Για να γίνουν αποδεκτά από τους πιστούς, οι συγγραφείς τους – που πολλές φορές ήταν και αιρετικοί – χρησιμοποιούσαν  τα ονόματα των μαθητών ή Αποστόλων του Χριστού π.χ. ευαγγέλιο του Θωμά, καθώς επίσης γνωστών προσώπων της πρώτης Εκκλησίας π.χ. το ευαγγέλιο της Μαγδαληνής. Τα περισσότερα από αυτά είναι αφελή αναγνώσματα, με πολλά μυθολογικά και υπερβολικά στοιχεία, τα οποία όμως πολλά από αυτά, έχουν «περάσει» μέσα στον Χριστιανισμό, με αποτέλεσμα πολλοί πιστοί σήμερα να νομίζουν πως αποτελούν διδασκαλία του Χριστιανισμού. Βέβαια οφείλουμε να ομολογήσουμε πως κάποια από αυτά, μέχρι να διαμορφωθεί ο τελικός κανόνας της Καινής Διαθήκης έχαιραν μεγάλης εκτίμησης σε πολλές εκκλησίες των πρώτων Χριστιανικών αιώνων, όπως λόγου χάρη «ο Ποιμήν του Ερμά», ώστε να είναι αυτός ο λόγος της σύγχυσης πολλών Χριστιανών. Τέλος, τα βιβλία αυτά ονομάστηκαν «απόκρυφα», επειδή οι συγγραφείς τους ισχυρίζονται πως στηρίζονται σε απόκρυφες πηγές που είναι γνωστές, μόνον σ’ αυτούς.
       Τώρα όσον αφορά τις απόκρυφες διηγήσεις για το πρόσωπο του Πιλάτου, εμάς θα μας απασχολήσουν τρεις: «Επιστολές του Ηρώδη και του Πιλάτου», «Η δίκη και η καταδίκη του Πιλάτου» και «Ο θάνατος του Πιλάτου».
Επιστολές του Ηρώδη και του Πιλάτου
       Οι Επιστολές αυτές συνδέουν τη Ρωμαϊκή ιστορία με τα πάθη και το θάνατο του Ιησού Χριστού. Υπάρχουν γραμμένες στην συριακή γλώσσα, σε χειρόγραφα του 6ου ή 7ου αιώνα μ.Χ. και φυλάσσονται στο Βρετανικό μουσείο. Ο «πολύς» Τίσσεντορφ, αυτός που ανακάλυψε τον Σιναϊτικό κώδικα της Καινής Διαθήκης, αναφέρει στις «Απόκρυφες Αποκαλύψεις» του, πως είχε στην κατοχή του ένα αντίγραφο των επιστολών αυτών στην ελληνική γλώσσα. Διαβάζοντας κάποιος τις Επιστολές αυτές, δεν μπορεί παρά να μειδιάσει για την αφέλεια και την υπερβολή που τις διακρίνει:
1. Επιστολή του Ηρώδη προς τον κυβερνήτη Πιλάτο   
Την Επιστολή αυτή την στέλνει ο Ηρώδης – γιος του Ηρώδη του Μεγάλου – στον Πιλάτο για να μοιραστεί την αγωνία του και την θλίψη από τις συμφορές που τον βρήκαν, για τα όσα κακά έκανε στον Ιωάννη τον Βαπτιστή και επειδή χλεύασε τον Χριστό. Αναφέρει πως η κόρη του η Ηρωδιάδα, έπαιζε στην επιφάνεια μιας παγωμένης δεξαμενής, έσπασε όμως ο πάγος και το κορίτσι αποκεφαλίστηκε. Βλέπουμε δηλαδή στο σημείο αυτό την προσπάθεια του ανώνυμου συγγραφέα να συνδυάσει τον τρόπο θανάτου του κοριτσιού με το τρόπο θανάτου του Ιωάννη του Βαπτιστή, που είναι παρόμοιος. Ομοίως και ο γιος του Αζβόνιος βρίσκεται σε αγωνία στην ώρα του θανάτου του. Ο ίδιος ο Ηρώδης πάσχει από υδρωπικία και έχει αρχίσει το σώμα του να βγάζει σκουλήκια. Αλλά και η γυναίκα του έχασε το φως της από το αριστερό μάτι. Τέλος τον παρακινεί να θυμάται μαζί με την γυναίκα του Πρόκλα τον Ιησού μέρα και νύχτα και πως η Βασιλεία του Θεού θα ανήκει πλέον στους Εθνικούς (ειδωλολάτρες), επειδή οι Ιουδαίοι τον απέρριψαν.     
2. Επιστολή του Πιλάτου προς τον Ηρώδη
Απαντώντας ο Πιλάτος στον Ηρώδη βεβαιώνει την Ανάσταση του Χριστού και την εμφάνισή του στους μαθητές και πως η γυναίκα του Πρόκλα πήρε μαζί της τον εκατόνταρχο Λογγίνο και τους 12 στρατιώτες που φρουρούσαν τον τάφο του Ιησού και πήγαν να τον χαιρετήσουν εκεί που κάθονταν με τους μαθητές του! Μάλιστα ο ίδιος ο Πιλάτος επειδή ήταν άρρωστος πήρε μαζί του 50 στρατιώτες και πήγε και συνάντησε τον αναστημένο Ιησού και του ζήτησε να τον συγχωρήσει. Στη συνέχεια μιλάει ο Ιησούς, πως για το πρόσωπό του είχαν μιλήσει ο Ιουστίνος – προφανώς εννοεί τον Φιλόσοφο, που έζησε τον 2ο αιώνα μ.Χ. – κάποιον Θεόδωρο και τέλος τον Ιουδαίο ιστορικό Ιώσηπο!  
3. Η επιστολή του Πόντιου Πιλάτου προς τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα – σχετικά με τον Κύριο Ιησού Χριστό.
Είναι μια σύντομη επιστολή που υποτίθεται πως στέλνεται προς τον Τιβέριο, στην οποία ο Πιλάτος μιλάει για την καταδίκη που επέβαλε στον Χριστό, έστω παρά τη θέλησή του και πως οι μαθητές του πρόκοψαν και κάνουν έργα αγαθά στο όνομά του.
4. Η αναφορά του Πόντιου Πιλάτου προς τον Αύγουστο Καίσαρα της Ρώμης, για τον Ιησού Χριστό.
Διαβάζοντας κάποιος την αναφορά αυτή, νομίζει πως διαβάζει την αναφορά κάποιου μαθητή ή έστω κάποιου οπαδού του Χριστού. Μιλάει για τις θεραπείες που έκανε, τα θαύματά του, την Ανάσταση του Λαζάρου, την εκβολή των δαιμονίων από τους δαιμονισμένους και γενικά για τα θαύματά του που μας είναι γνωστά από τα Ευαγγέλια. Μιλάει για τα θαυμαστά γεγονότα που έγιναν κατά τη διάρκεια της σταύρωσης του Χριστού και πως και αυτός ο ίδιος είδε κάποιους από τους αναστημένους νεκρούς της Παλαιάς Διαθήκης. Συνεχίζει με υπερφυσικά γεγονότα που δεν αναφέρονται στην Καινή Διαθήκη και πως πολλοί Ιουδαίοι έπεσαν μέσα σ’ ένα χάσμα που είχε ανοίξει στο ιερό του Ναού.
5. Η αναφορά του Πόντιου Πιλάτου προς τον Τιβέριο Καίσαρα της Ρώμης
Είναι μια παραλλαγή της παραπάνω αναφοράς οπότε δεν χρειάζεται να αναφέρουμε ξανά τα ίδια πράγματα.

Η δίκη και η καταδίκη του Πιλάτου
       Το κείμενο αυτό που συνήθως τιτλοφορείται «Η παράδοση του Πιλάτου» θεωρείται σαν μια ιστορική συνέχεια των επιστολών και υπάρχει στο ίδιο χειρόγραφο με τις επιστολές, χωρίς όμως κάποιο τίτλο. Ξεκινάει με την κλήση του Πιλάτου στη Ρώμη για να δικαστεί, επειδή μετά την καταδίκη του Ιησού είχε πέσει σκοτάδι σ’ όλο τον κόσμο και είχαν γίνει σεισμοί, τρομοκρατώντας έτσι τον κόσμο. Η δίκη γίνεται από τον ίδιο τον αυτοκράτορα – ο οποίος έχοντας διαβάσει τις αναφορές του Πιλάτου – τον καλεί να απολογηθεί γιατί καταδίκασε ένα αθώο. Ο Πιλάτος απαντάει πως δεν φταίει αυτός αλλά οι Ιουδαίοι. Ο αυτοκράτορας του λέει πως έπρεπε να στείλει τον Ιησού στον ίδιο να τον δικάσει. Μόλις όμως αναφέρει το όνομα του Χριστού τα αγάλματα των θεών που υπήρχαν στην αίθουσα έγιναν συντρίμμια  και όλους τους κυρίεψε ο φόβος. Την επόμενη μέρα ο Καίσαρας τον καλεί να του πει για μια ακόμη φορά ποιος ήταν τελικά αυτός, στο όνομα του οποίου συντρίφτηκαν τα αγάλματα των θεών. Ο Πιλάτος απαντάει πως έχει πειστεί πως ο Χριστός είναι μεγαλύτερος από τους θεούς τους και για μια ακόμη φορά ρίχνει το φταίξιμο στους Ιουδαίους για την σταύρωση του. Τότε ο Καίσαρας γεμάτος οργή στέλνει διάταγμα στον Λικιανό διοικητή της Ανατολικής Επαρχίας να διαλύσει το έθνος των Ιουδαίων. Μάλιστα στο διάταγμα αυτό ο Καίσαρας αναγνωρίζει πως σταυρώθηκε ένας θεός. Ο Λικιανός εκτελεί την εντολή του Καίσαρα και διαλύει το έθνος των Ιουδαίων. Ο Καίσαρας ανακρίνει για μία ακόμη φορά τον Πιλάτο και διατάζει έναν αξιωματικό ονόματι Άλβιους να τον αποκεφαλίσει λέγοντας: «Όπως σκότωσε τον δίκαιο άνθρωπο που ονομάζεται Χριστός έτσι θα πέσει κι αυτός με τον ίδιο τρόπο και δεν θα βρει λυτρωμό». Ο Πιλάτος πριν αποκεφαλιστεί προσευχόμενος ζητάει από τον Χριστό να τον συγχωρήσει και μάλιστα ζητάει να συγχωρήσει και τη σύζυγό του Πρόκλα που βρίσκονταν δίπλα του. Αξίζει πιστεύουμε σ’ αυτό το σημείο να δούμε πως τελειώνει το απόκρυφο αυτό: «Μόλις τέλειωσε ο Πιλάτος την προσευχή του, ακούστηκε μια φωνή απ’ τον ουρανό να λέει, “Όλες οι γενεές και οι οικογένειες των Εθνικών θα σε αποκαλούν μακάριο, γιατί με σένα εκπληρώθηκαν όλα όσα είχαν ειπωθεί για μένα από τους προφήτες. Εσύ πρέπει να είσαι μάρτυράς μου στη δεύτερη παρουσία μου όταν θα κρίνω τις 12 φυλές του Ισραήλ κι εκείνους που δεν ομολόγησαν το όνομά μου”. Και ο διοικητής έκοψε το κεφάλι του Πιλάτου και τότε ένας άγγελος Κυρίου το παρέλαβε. Και όταν η Πρόκλα, η σύζυγός του, είδε τον άγγελο να έρχεται και να παίρνει το κεφάλι του, άφησε γεμάτη χαρά το πνεύμα της και θάφτηκε μαζί με τον σύζυγό της».
  
Ο θάνατος του Πιλάτου
        Το απόκρυφο αυτό, σε σχέση με το προηγούμενο, στέκεται παντελώς αρνητικά απέναντι στον Πιλάτο. Ξεκινάει με τον αυτοκράτορα Τιβέριο που έπασχε από μια σοβαρή ασθένεια, να στέλνει τον Βολουσιανό έναν από τους αυλικούς του στον Πιλάτο να του στείλει τον Ιησού για τον οποίο είχε ακούσει πως μπορεί να το θεραπεύσει, μη γνωρίζοντας πως ο Πιλάτος τον είχε θανατώσει. Απολογούμενος στον αγγελιοφόρο ο Πιλάτος λέει πως τον σταύρωσε επειδή ήταν κακοποιός και λαοπλάνος. Επιστρέφοντας ο Βολουσιανός στεναχωρημένος που δεν μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή του, συναντά την Βερονίκη η οποία είχε πάει σ’ ένα ζωγράφο για να της φτιάξει την εικόνα του Ιησού για παρηγοριά, αλλά πηγαίνοντας με τον καμβά στον ζωγράφο συνάντησε τον Ιησού. Μαθαίνοντας αυτός που πηγαίνει η Βερονίκη, της ζήτησε τον καμβά και όταν της τον ξανάδωσε ήταν πάνω του αποτυπωμένο το πρόσωπό του. Αν λοιπόν ο Τιβέριος κοίταζε με θέρμη την εικόνα θα γινόταν καλά. Ο Βολουσιανός επιστρέφει με την Βερονίκη στη Ρώμη και εξηγεί τα καθέκαστα για τον Πιλάτο και την εικόνα στον Τιβέριο, ο οποίος πράγματι κοιτώντας τη ξαναβρίσκει την υγεία του. Γεμάτος οργή ζητάει να φέρουν τον Πιλάτο στη Ρώμη, ο οποίος παρουσιάζεται μπροστά του κρατώντας τον χιτώνα του Χριστού. Αμέσως η οργή του εξανεμίστηκε και αυτό γινόταν κάθε φορά που ο Πιλάτος εμφανίζονταν μπροστά του με τον χιτώνα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τον τιμωρήσει. Κάποιος χριστιανός όμως αποκάλυψε την αιτία αυτής της συμπεριφοράς του και αφού αφαίρεσε τον χιτώνα αποφάσισε να τον τιμωρήσει με τον πιο ατιμωτικό τρόπο. Όταν το έμαθε ο Πιλάτος αυτοκτόνησε με μαχαίρι. Έδεσαν τότε στο σώμα του ένα βράχο και τον βύθισαν στον ποταμό Τίβερη. Όμως οι δαίμονες δημιουργούσαν προβλήματα με αστραπές, θύελλες κ.λ.π. προκαλώντας τον φόβο σε όλους. Τότε οι Ρωμαίοι έβγαλαν το σώμα του από τον Τίβερη και τον μετέφεραν στην Βιέννη, στον ποταμό Ρον, γιατί η ονομασία Βιέννη – όπως λέει και το απόκρυφο – σημαίνει «τόπος της Κόλασης». Τα ίδια πράγματα όμως συνέβαιναν και εκεί, όπως και στην περιοχή της Λωζάνης, όταν μεταφέρθηκε εκ νέου. Τελικά το βύθισαν σε μια δεξαμενή που περιβάλλονταν από βουνά, που όπως λένε εξακολουθούν να συμβαίνουν τα ίδια διαβολικά τεχνάσματα.   

       Πάντως και με την συνδρομή των απόκρυφων διηγήσεων, αλλά και την Χριστιανική παράδοση που δημιουργήθηκε με το πέρασμα του χρόνου ο Πιλάτος τιμάται ως άγιος από την Αιθιοπική Εκκλησία, ενώ η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη σύζυγό του Πρόκλα στις 27 Οκτωβρίου.  

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Απόκρυφα Κείμενα Καινής Διαθήκης, Τόμος 2, Εκδόσεις «Πύρινος Κόσμος»
2. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα
3. Ελληνική Εκπαιδευτική Εγκυκλοπαίδεια
4. Ευσέβιος Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία, Εκδόσεις «Γρηγόριος Παλαμάς»
5. Ντανιέλ Ροπς, Η καθημερινή ζωή στην Παλαιστίνη στους χρόνους του Χριστού, Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ «ΚΑΝ ΜΙΑΝ ΩΡΑΝ ΟΥΚ ΙΣΧΥΣΑΤΕ ΑΓΡΥΠΝΗΣΑΙ ΜΕΤ’ ΕΜΟΥ, ΠΩΣ ΕΠΗΓΓΕΙΛΑΤΕ ΑΠΟΘΝΗΣΚΕΙΝ ΔΙ’ ΕΜΕ;»



«ΚΑΝ ΜΙΑΝ ΩΡΑΝ ΟΥΚ ΙΣΧΥΣΑΤΕ ΑΓΡΥΠΝΗΣΑΙ ΜΕΤ’ ΕΜΟΥ, ΠΩΣ ΕΠΗΓΓΕΙΛΑΤΕ ΑΠΟΘΝΗΣΚΕΙΝ ΔΙ’ ΕΜΕ;»

          Η λειτουργική ζωή δεν είναι μια παράσταση για να την παρακολουθήσουμε ως θέαμα, αλλά μια ευκαιρία γεύσης βασιλείας του Θεού.
          Η λειτουργική ζωή δεν είναι ανάμνηση ενός γεγονότος, αλλά μία ευκαιρία για τη βίωσή του. Η λειτουργική ζωή δεν αναφέρεται σε πραγματικότητες του παρελθόντος, αλλά μας δίνει την ευκαιρία να βιώσουμε υπερχρονικές πραγματικότητες. Η βασιλεία του Θεού είναι ένα διαρκές παρόν. Δεν είναι ιστορικές αναμνήσεις, αλλά διαρκείς πραγματικότητες. Όλα στη λειτουργική ζωή συμβαίνουν «σήμερον».
          Για να βιώσουμε αυτό το «σήμερον» πρέπει να συμμετάσχουμε στο γεγονός. Να δεχόμαστε το αγγελικό άγγελμα πως ο Χριστός θα σαρκωθεί μέσα μας και θα λέμε «γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Πρέπει κι εμείς ν’ αναβαίνουμε μαζί Του στο σταυρό, όπου θα σταυρώνουμε τον εγωκεντρισμό μας και θα βάζουμε στον τάφο, όπου εκείνος θάβεται, νεκρωμένο τον παλιό εαυτό μας για να ανασταινόμαστε νέοι άνθρωποι μαζί Του.
          Αλλά ενώ όταν ο Χριστός έπασχε «τα πάντα  συνέπασχον τω τα πάντα κτίσαντι» και «πάσα η κτίσις ηλλοιούτο φόβω, θεωρούσα εν σταυρώ κρεμάμενον» για μας τους ανθρώπους είναι δύσκολο να συμπάσχουμε με Εκείνον και να συμμετάσχουμε στην αγωνία Του. Είναι δύσκολο για μας να σταυρώσουμε το ναρκισσισμό μας στο σταυρό της αγάπης για τον πλησίον. Γι’ αυτό αν και συχνά δίνουμε μεγαλόστομες υποσχέσεις στο Χριστό «καν δέη με συν σοι αποθανείν ου μη σε απαρνήσομαι», αρκεί η πίεση μιας παιδίσκης, για να πούμε «ουκ οίδα τον άνθρωπο». Φτάνει μια απειλή για να χάσουμε κάποια μικρή άνεση ή η ελπίδα μιας μικρής απόλαυσης για να ξεχάσουμε την χριστιανική μας ακεραιότητα: «Δεν βαριέσαι, εγώ θα φτιάξω τον κόσμο;».
          Έτσι, όταν η αγάπη σταυρώνεται από τον εγωισμό, ο Χριστός που «τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται» στρέφει το βλέμμα Του σε μας και λέγει με παράπονο: «Ιδού έρχεται ώρα και νυν ελήλυθεν ίνα σκορπισθήτε έκαστος εις τα ίδια και εμέ μόνον αφήτε» (Ιωάν. 16,32).
          Πραγματικά έρχεται ώρα που πολλοί από εμάς εγκαταλείπουμε το δρόμο της αγάπης για να κουρνιάσουμε στη βολική μας γωνιά και Εκείνος μας λέγει πάλι με παράπονο, όπως έλεγε στους κοιμωμένους μαθητές «κάν μίαν ώραν ουκ ισχύσετε αγρυπνήσαι μετ’ εμού, πώς επηγγείλατε αποθνήσκειν δι’ εμού;».
          Κι όταν εμείς οι «στυλοβάτες» της χριστιανοσύνης εγκαταλείπουμε τόσο εύκολα το Χριστό, βλέπουμε να στέκωνται «παρά τω σταυρώ» Του μερικές γυναίκες «η μήτηρ αυτού και η αδελφή της μητρός αυτού Μαρία η του Κλωπά και Μαρία η Μαγδαληνή». Οι αδύνατοι και απλοί είναι εκείνοι που χωρίς κηρύγματα στέκονται πλάι Του στο καθημερινό σταύρωμά Του.
          Αν θέλουμε όμως να συναντήσουμε τον αναστημένο Χριστό πρέπει να συμπορευτούμε μαζί Του προς το Σταυρό, εκεί που εκείνος θα σταυρώνεται για τις δικές μας αμαρτίες, να σταυρώσουμε κι εμείς τα εγωκεντρικά μας πάθη. Κι αν δεν έχουμε τη δύναμη να καθαρίσουμε τις καρδιές μας απ’ αυτά τα πάθη που θέλουν να χρησιμοποιήσουν όλους τους ανθρώπους, και αυτόν ακόμη το Θεό, για την ικανοποίηση των δικών μας επιθυμιών, ας βοήσουμε σαν τον Μωυσή: «Κύριε, ο τον ληστήν συνοδοιπόρον λαβών, και τον εν αίματι χείρα μολύναντα», «ιδεών αυτόν και ημάς» που πνευματικά και συναισθηματικά σκοτώνουμε καθημερινά τον αδελφό μας, «καταρίθμησον, ως αγαθός και φιλάνθρωπος» (Αντιφ. ιδ΄ Ακολουθία των Παθών).

          Και τότε ο Κύριος θα σταθεί και θα μας περιμένει να τον ακολουθήσουμε, θα μας φέρει κρατώντας μας τρυφερά το χέρι μπροστά στο σταυρό κι όταν μας δει να λυγίζουμε, θα μας χαϊδέψει με το στοργικό Του βλέμμα και θα μας πει: «θάρσει τέκνον» και τότε θα βρούμε τη δύναμη και θ’ ανεβούμε πάνω στο σταυρό της αγάπης.


π. Φ. Φάρος, «ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΣΗ»
το είδαμε:εδώ

Γερόντισσα Μακρίνα: «Νὰ μὴ φύγη σήμερα ἡ μέρα μὲ ἀργολογίες, νὰ λέμε τὴν "εὐχή"»







Ὁμιλία τῆς Γερόντισσας Μακρίνας Βασσοπούλου, ἀπὸ τὸ βιβλίο «Λόγια Καρδίας», ἐκδόσεις Ἱ.Μ. Παναγίας Ὁδηγητρίας Πορτιαριὰ Βόλου
Δὲν χορταίνονται τὰ «γράμματα» τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος! Ἕνας Θεὸς δὲν μπόρεσε νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο λεῖο. Τὸν ὕβρισαν καὶ Τὸν ἐβλασφήμησαν. Εἴδατε τί ἔλεγε. «Διψῶ», «Κύριε, ἰνατὶ μὲ ἐγκατέλιπες;». Εἶχε πόνο τὴν ὥρα τοῦ Σταυροῦ, γιατί γνώριζε ὅτι ναὶ μὲν θὰ σταυρωθῆ, ἀλλὰ καὶ πάλι θὰ ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ δὲν θὰ ἐκτελοῦν τοὺς λόγους Του. Τί ὡραία γραμματάκια! Τί ὡραία ποὺ συνομιλοῦσε μὲ τὸν Πατέρα Του! Τί ὡραία λόγια ἔλεγε στοὺς Ἀποστόλους! Τί συμβουλὲς τοὺς ἔδινε! Δὲν Τὸν καταλάβαιναν, τοὺς νικοῦσε ὁ ὕπνος, εἶχαν σκοτοδίνη. Τί ὡραῖο αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιο! Πολὺ μ΄ ἀρέσει. Τί ὡραία ποὺ συμβουλεύει καὶ παρακαλεῖ τοὺς Μαθητᾶς!
Ὅταν ὁ νοῦς μας εἶναι καθαρὸς καὶ βρίσκεται συνέχεια σὲ θεωρία κοντὰ στὸν Χριστὸ καὶ κάνουμε πνευματικὸ ἀγώνα, γιὰ νὰ μὴ δεχώμαστε ὅ,τι θὰ μᾶς φέρη ὁ διάβολος, ὅπως λογισμοὺς καὶ διάφορα ἄλλα, τότε ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ θὰ εἶναι κοντά μας. Θὰ βλέπουμε καὶ θὰ αἰσθανώμαστε τὰ μεγαλεία τοῦ Θεοῦ μέσα στὴν ψυχή μας. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἔλεγε: «Τὸ χέρι μου εἶναι πήλινο καὶ ἡ γλώσσα μου εἶναι πήλινη καὶ δὲν μπορῶ νὰ γράψω οὔτε νὰ διηγηθῶ τὰ μεγαλεία τοῦ Θεοῦ· εἶναι ἀνέκφραστα». Ἀλλὰ μόνο διὰ τῆς θεωρίας ποὺ κάνει ὁ ἄνθρωπος...
κατὰ τὴν ὥρα τῆς ἐκκλησίας, διὰ τῆς «εὐχῆς» ποὺ λέει, διὰ τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς ποὺ ἔχει μέσα στὴν ψυχή του καὶ ὅταν δὲν φεύγη ὁ νοῦς του ἀπὸ τὸν Θεό, ὁ Θεὸς «μεγενθύνει» τὴ διάνοιά του καὶ τὴν κάνει νὰ βλέπη αὐτὰ τὰ πράγματα νοερῶς, δηλαδὴ τὰ αἰσθάνεται, πὼς ἐνεργοῦν τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, βλέπει τὰ τάγματα τῶν Ἀγγέλων, τῶν Ἀρχαγγέλων, τὰ πολυόμματα Χερουβεὶμ καὶ τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφείμ.

Τὰ πολυόμματα Χερουβεὶμ εἶναι ἡ ἐξυπηρέτησι τοῦ Θεοῦ· εἶναι στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ καὶ περιτριγυρίζουν τὸν θρόνο Του, ἕτοιμα ἀνὰ πάσα στιγμὴ νὰ ἐκτελέσουν τὰ θέλημα τοῦ Θεοῦ. 

...Μόλις μᾶς ἔρχεται ὁ κακὸς λογισμός, ἀμέσως νὰ πηγαίνουμε τὸν νοῦ μας σὲ ἀγαθὸ λογισμό. Νὰ μὴ μένη μῶμος στὴ διάνοιά μας. Μᾶς ἦρθε κατάκρισι; Νὰ πηγαίνουμε τὸ λογισμό μας στὴν Κόλασι, νὰ κάνουμε κάμποσες μετάνοιες... καὶ θὰ δοῦμε πῶς θὰ φύγη!
Νὰ προσέχουμε τὰ πάθη. Ὁ θυμός, ἡ ζήλεια καὶ ὁ φθόνος εἶναι τὰ μεγαλύτερα. Ἔτσι εἶναι. Ἔχουμε ὅλα αὐτὰ τὰ πάθη ποὺ ξεφυτρώνουν ἀπὸ ΄δῶ καὶ ἀπὸ ΄κεῖ καὶ ἅμα δὲν τὰ κόψουμε μὲ τὸ δρεπάνι, δὲν μποροῦμε νὰ προκόψουμε. Ἦθρε ἡ ζήλεια; Κόψε την. Ἦρθε τὸ ἄλλο; Πέταξέ το. Τὸ ἑπόμενο; Θέρισέ το. Νὰ μὴ ἔχουμε τὰ χεράκια μας σταυρωμένα καὶ μᾶς κυριεύουν τὰ πάθη. 

....Ὁ ἄνθρωπος νὰ εἶναι πολυόμματος· νὰ μὴ φύγη σήμερα ἡ μέρα μὲ ἀργολογίες. Τί λέει ὁ Γέροντας; Νὰ λέμε τὴν «εὐχή»: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με». 

...Τί κουτὰ μυαλὰ εἴμαστε καὶ μᾶς αἰχμαλωτίζουν ὅλα τὰ χαζὰ καὶ τὰ τιποτένια καὶ χάνουμε αὐτὰ τὰ μεγαλεῖα! Καὶ μετὰ τί νὰ κάνουμε; Μᾶς φταίει ὁ ἕνας ὁ ἄλλος. Ὅταν θὰ ἔχουμε τὴν «εὐχή», θὰ λέμε ὅτι ὅλοι οἱ ἄλλοι εἶναι ἁγιασμένοι κι ἐμεῖς εἴμαστε οἱ ἁμαρτωλοὶ καὶ θὰ αἰσθανώμαστε μεγάλη συμπάθεια πρὸς ὅλους.



ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΝ ΦΟΒΕΡΑ ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Ἁγ. Ἰουστίνου Πόποβιτς


Ἁγ. Ἰουστίνου Πόποβιτς


   Ποτέ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, δέν εἶχε λιγώτερο Θεό μέσα του ὁ ἄνθρωπος ἀπό σήμερα. Ποτέ λιγώτερος Θεός ἀπό σήμερα. Σήμερα ὁ διάβολος “σαρκώθηκε” μέσα στόν ἄνθρωπο, γιά νά ἀποσαρκώσῃ τόν Θεάνθρωπο. Σήμερα ὅλο τό κακό μπῆκε στό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, γιά νά ἀποδιώξῃ τόν Θεό ἀπό τό σῶμα. Σήμερα ὅλος ὁ Ἅδης μεταφέρθηκε στήν γῆ. Ποιός νά θυμᾶται ὅτι ἡ γῆ κάποτε ἦταν παράδεισος; Ἡ σημερινή πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη ἀπό τήν πρώτη πτῶσι [τοῦ Ἀδάμ]. Τότε ὁ ἄνθρωπος ἀποστάτησε ἀπό τόν Θεό, ἀλλά σήμερα ἐσταύρωσε τόν Θεό, σκότωσε τόν Θεό. Ἄνθρωπε, πῶς ἀλλοιῶς νά σέ ὀνομάσω παρά διάβολο; Μά καί αὐτό εἶναι ὕβρις γιά τόν διάβολο. Ὁ διάβολος ποτέ δέν ὑπῆρξε τόσο κακός, τόσο ἔντεχνα κακός ὅπως ὁ ἄνθρωπος. Ὁ Κύριος κατέβηκε καί στόν Ἅδη, μά ἐκεῖ δέν τόν ἐσταύρωσαν. Ἐμεῖς ὅμως τόν ἐσταυρώσαμε! Δέν εἶναι λοιπόν οἱ ἄνθρωποι χειρότεροι ἀπό τόν διάβολο; Δέν εἶναι ἡ γῆ χειρότερος Ἅδης ἀπό τόν Ἅδη; Ἀπό τόν Ἅδη δέν ἔδιωξαν τόν Χριστό, ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι σήμερα τόν ἔδιωξαν ἀπό τήν γῆ, τόν ἔδιωξαν ἀπό τό σῶμα τους, ἀπό τήν ψυχή, ἀπό τήν πόλι τους…
   Στά κατάβαθα τῆς ψυχῆς μου, ἀδελφοί, κουλουριάσθηκε σάν φίδι ἕνα πονηρό ἐρώτημα καί χαιρέκακα μέ ἐρωτᾶ: Ὑπῆρξε ἄραγε ποτέ καλός ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ μπόρεσε νά σταυρώσῃ τόν Χριστό;
  Ἐσύ [ὁ οὐμανιστής] πιστεύεις στόν ἄνθρωπο. Καυχιέσαι γι’ αὐτόν. Τοῦ δίνεις μεγάλη ἀξία; Ὤ…! κοίταξε τόν ἄνθρωπο, κοίταξέ τον τήν Μεγάλη Παρασκευή, κοίταξέ τον πῶς σκοτώνει τόν Θεάνθρωπο καί πές μου, ἀκόμη τοῦ δίνεις μεγάλη ἀξία; Δέν αἰσθάνεσαι ντροπή πού εἶσαι ἄνθρωπος; Δέν βλέπεις ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι χειρότερος ἀπό τόν διάβολο;
   Ξεχᾶστε ὅλες τίς ἡμέρες πρίν καί μετά τήν Μεγάλη Παρασκευή, δεῖτε τόν ἄνθρωπο στό πλαίσιο τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς. Δέν σᾶς φαίνεται ὁ ἄνθρωπος ἡ συμπύκνωσις ὅλων τῶν κακῶν, ὅλων τῶν πειρασμῶν, ὄλων τῶν ἀθλιοτήτων; Δέν δείχνει σήμερα ὁ ἄνθρωπος ὅτι ἡ γῆ ἀποτρελάθηκε; Δέν ἀπέδειξε σήμερα ὁ ἄνθρωπος ὅτι, σκοτώνοντας τόν Θεάνθρωπο εἶναι στ’ ἀλήθεια ἡ παραφροσύνη τῆς γῆς;
   Καί ἡ Μέλλουσα Κρίσις δέν θά εἶναι, ἀδελφοί, φοβερώτερη ἀπό τήν Μεγάλη Παρασκευή· δέν θά εἶναι. Ἀναμφίβολα θά εἶναι λιγώτερο φοβερή, διότι τότε ὁ Θεός θά κρίνῃ τόν ἄνθρωπο, ἐνῶ σήμερα ὁ ἄνθρωπος κρίνει τόν Θεό. Σήμερα εἶναι ἡ Φοβερά Καταδίκη τοῦ Θεοῦ· Τόν καταδικάζει ὁ ἄνθρωπος. Σήμερα ὁ ἄνθρωπος ὁρίζει ὅτι ὁ Θεός ἀξίζει τριάκοντα ἀργύρια. Ὁ Χριστός τριάκοντα ἀργύρια! Καί εἶναι τάχα ἡ τελευταία φορά; Μήπως ὁ Ἰούδας εἶναι ὁ τελευταῖος ἀπό ἐμᾶς πού ἀποτίμησε τόν Χριστό τριάκοντα ἀργύρια;
    Σήμερα ὁ ἄνθρωπος κατεδίκασε τόν Θεό σέ θάνατο. Αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀνταρσία στόν οὐρανό καί στήν γῆ. Αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἁμαρτία στόν οὐρανό καί στήν γῆ.  Οὔτε οἱ πεπτωκότες ἄγγελοι δέν τό ἔκαναν αὐτό. Σήμερα ὡλοκληρώθηκε ἡ Φοβερά Δίκη κατά τοῦ Θεοῦ. Ποτέ δέν ὑπῆρξε πιό ἀθῶος κατάδικος. Ποτέ ὁ κόσμος δέν εἶδε πιό παράλογο δικαστή.
   Περιγελᾶται σήμερα ὁ Θεός χειρότερα ἀπό κάθε ἄλλη φορά. Ὁ «παγγέλαστος Ἅδης» μπῆκε σήμερα στόν ἄνθρωπο καί περιγέλασε τόν Θεό καί κάθε τι τό θεϊκό. Περιγελᾶται σήμερα Ἐκεῖνος πού δέν ἐγέλασε ποτέ. Λένε πώς ὁ Κύριος ποτέ δέν ἐγέλασε, ἐνῶ συχνά τόν ἔβλεπαν νά κλαίει. Ὀνειδίζεται σήμερα Ἐκεῖνος πού ἦρθε νά μᾶς δοξάσῃ. Βασανίζεται σήμερα Ἐκεῖνος πού ἦρθε νά μᾶς λυτρώσῃ ἀπό τά βάσανα. Παραδίδεται σήμερα σέ θάνατο Ἐκεῖνος πού ἔφερε τήν Αἰώνιο Ζωή. Ἄνθρωπε! ὑπάρχει τέλος στόν παραλογισμό σου; τέρμα στήν πτώση σου;
   Σέ Ἐκεῖνον πού μᾶς ἐδώρισε τήν αἰώνια δόξα, ἀντιπροσφέραμε τόν Σταυρό, τό πιό εἰδεχθές ἀντίδωρο. Ἐσύ ὁ λεπρός, γι’ αὐτό τοῦ δωρίζεις τόν Σταυρό, ἐπειδή σέ ἐκαθάρισε ἀπό τήν λέπρα; Ἐσύ ὁ τυφλός, γι’ αὐτό σοῦ ἄνοιξε τούς ὀφθαλμούς, γιά νἄχεις μάτια νά φτιάξῃς τόν Σταυρό καί νά Τόν σταυρώσῃς ἐπάνω σ’ Αὐτόν. Ἐσύ ὁ νεκρός, γι’ αὐτό σέ ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν, γιά νά τόν στείλῃς στόν τάφο; Μέ χαρᾶς εὐαγγέλια ἐγλύκανε ὁ Γλυκύτατος Ἰησοῦς τό πικρό μυστήριο τῆς ζωῆς μας, ἀδελφοί, καί ἐμεῖς ἀντί αὐτῶν τοῦ προσφέρουμε τέτοια πίκρα;
            «Λαέ μου, τί ἐποίησά σοι, καί τί μοι ἀνταπέδωκας;»
    Ἡ Μεγάλη Παρασκευή εἶναι ἡ ντροπή μας, ἀδελφοί, τό ὄνειδος καί ἡ ἀποτυχία μας. Κατά κάποιον τρόπο στόν Ἰούδα τόν Ἰσκαριώτη ἔχει μερίδιο ἡ ψυχή ὅλων μας. Ἄν δέν ἦταν ἔτσι, θά ἤμασταν ἀναμάρτητοι. Διά τοῦ Ἰούδα ὅλοι μας πέσαμε, ὅλοι μας προδώσαμε τόν Χριστό, ὅλοι μας καταλιμπάνουμε τόν Χριστό καί παραλαμβάνουμε τόν διάβολο, ἐναγκαλιζόμεθα τόν σατανᾶ. Ναί, τόν σατανᾶ. Γιατί στό ἱερό Εὐαγγέλιο γράφει: «καί μετά τό ψωμίον τότε εἰσῆλθεν εἰς ἐκεῖνον [τόν Ἰούδα] ὁ σατανᾶς» (Ἰω. ιγ΄ 27). Μετά ἀπό ποιό ψωμί; Μετά ἀπό ἐκεῖνο πού τοῦ ἔδωσε ὁ Χριστός· μετά πού Κοινώνησε· μετά πού πῆρε τόν Χριστό. Ἄχ, ὑπάρχει μεγαλύτερη πτῶσις, μεγαλύτερη φρίκη;
   Ὤ φιλαργυρία, ἐσύ πρόδωσες τόν Χριστό! Ἐσύ καί σήμερα τόν προδίδεις. Τόν Ἰούδα, πού ἦταν μαθητής τοῦ Χριστοῦ, πού ἐπί τρία χρόνια ἦταν μαζί Του, πού ἦταν παρών σέ ὅλα τά θαύματα τοῦ Χριστοῦ, πού στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ καθάριζε λεπρούς, θεράπευε ἀρρώστους, ἀνάσταινε νεκρούς, ἔδιωχνε ἀκάθαρτα πνεύματα, αὐτόν τόν Ἰούδα ἡ φιλαργυρία τόν ἔκανε προδότη καί Χριστοκτόνο. Πῶς λοιπόν νά μή κάνῃ καί μένα καί σένα προδότη καί Χιστοκτόνο, ἐμένα πού δέν εἶδα ἐπί τρία χρόνια τόν Θεό ἐν σαρκί, πού δέν λεπρούς ἐκαθάρισα στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, οὔτε ἀσθενεῖς ἐθεράπευσα οὔτε νεκρούς ἀνέστησα; Ὁ Ἰούδας τόσον καιρό ἦταν μαζί μέ Ἐκεῖνον πού δέν εἶχε ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ, μαζί μέ Ἐκεῖνον πού καί μέ ἔργα καί μέ λόγια ἐδίδαξε πώς δέν πρέπει νά ἔχουμε πάνω μας οὔτε ἄργυρο οὔτε χρυσό. Ἐνῶ ἐγώ; Ἐνῶ ἐσύ; Δέν ξέρεις νά χαίρεσαι μέ τήν φτώχεια, ἀδελφέ, νά εἶσαι χαρούμενος μέ τήν φτώχεια; Ἔχε ὑπ’ ὄψιν σου πώς εἶσαι ὑποψήφιος Ἰούδας. Μή ρωτᾶς: «μή τι ἐγώ Κύριε;», διότι ἀναμφίβολα θά ἀκούσῃς τήν ἀπάντησι: ναί, «σύ εἶπας». Λαχταρᾶς τά πλούτη; Ἄναψε μέσα σου ἐπιθυμία γιά χρήματα; Νά ξέρεις ὅτι μέσα σου κυοφορεῖται ὁ Ἰούδας. Φίλε μου καί ἀδελφέ μου, μή ξεχνᾶς σέ ὅλη σου τήν ζωή: ἡ φιλαργυρία σταύρωσε τόν Χριστό, σκότωσε τόν Θεό· ἡ φιλαργυρία ἔκανε τόν μαθητή τοῦ Χριστοῦ ἐχθρό τοῦ Χριστοῦ, φονιά τοῦ Χριστοῦ. Καί ὄχι μόνο αὐτό: ἡ ἴδια σκότωσε καί τόν Ἰούδα. Ἡ φιλαργυρία ἔχει ἐκεῖνο τό καταραμένο ἰδίωμα, νά κάνει τόν ἄνθρωπο ὄχι μόνο Χριστοκτόνο ἀλλά καί αὐτο-κτόνο. Αὐτή σκοτώνει πρῶτα μέσα στήν ἀνθρώπινη ψυχή τόν Θεό καί ὕστερα σκοτώνει τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο.
   Ὁ θάνατος εἶναι φοβερό μυστήριο, ἀδελφοί. Πιό φοβερό ὅμως εἶναι νά παραδίδουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό σέ θάνατο καί νά ἐπιθυμοῦν νά τόν ἐξαφανίσουν ἐντελῶς. Σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἔγιναν φοβεροί γιά τόν Θεό, γιατί βασανίζουν τόν Θεό ὅπως κανείς ποτέ δέν Τόν βασάνισε· φτύνουν τόν Θεό ὅπως κανείς ποτέ δέν τόν ἔφτυσε· σκοτώνουν τόν Θεό ὅπως κανείς ποτέ δέν τόν ἐσκότωσε. «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία»! Κανείς νά μή καυχιέται γιά τόν ἄνθρωπο, κανείς νά μή καυχιέται γιά τήν ἀνθρωπότητα, διότι ἰδού! ἡ ἀνθρωπότης δέν ἀνέχεται τόν Θεό ἀνάμεσά της· τόν παραδίδει σέ θάνατο. Τί νά καυχηθῇς γιά μιά τέτοια ἀνθρωπότητα; Κανείς νά μή καυχιέται γιά τόν οὐμανισμό, γιατί εἶναι μόνο σατανισμός, σατανισμός, σατανισμός…
   Σήμερα ὄχι δαίμονες, ὄχι θηρία, ὄχι τσακάλια, ἀλλά ἄνθρωποι ἔπλεξαν ἀκάνθινο στεφάνι καί τό φόρεσαν στήν κεφαλή τοῦ Χριστοῦ. Μέ ἀκάνθινο στεφάνι στολίζουν Ἐκεῖνον πού ἐστόλισε τόν ἄνθρωπο μέ ἀθανασία. Ἀκάνθινο στεφάνι πλέκει ἡ ἀνθρωπότης γύρω ἀπό τήν κεφαλή Ἐκείνου πού περιέβαλλε τήν γῆ μέ στεφάνι ἀπό ἀστέρια! Ἀκάνθινο στεφάνι πλέκουμε γιά τόν Χριστό, καί ἐγώ καί ἐσύ φίλε, ἄν εἶμαι φιλάργυρος, ἄν εἶμαι πόρνος, ἄν εἶμαι μοιχός, ἄν εἶμαι βλάσφημος, ἄν εἶμαι συκοφάντης, ἄν εἶμαι κατάλαλος, ἄν εἶμαι μέθυσος, ἄν εἶμαι ἀνελεήμων, ἄν εἶμαι θυμώδης, ἄν κάνω ἁμαρτωλές σκέψεις, ἄν ἔχω ἀκάθαρτα αἰσθήματα, ἄν δέν ἔχω πίστι, ἄν δέν ἔχω ἀγάπη. Κάθε μου ἁμαρτία, κάθε μας ἁμαρτία, εἶναι ἀγκάθι στό καταραμένο στεφάνι πού ἡ παραλογιασμένη ἀνθρωπότητα πλέκει ἀδιάκοπα γύρω ἀπό τήν κεφαλή τοῦ Χριστοῦ.
   Ὁ ἄνθρωπος βασανίζει τόν Θεό πιό ἀνοικτίρμονα καί ἀπό τόν διάβολο. Δέν τό πιστεύετε; Ἀκοῦστε τί λέει ἕνας αὐτόπτης: «τότε ἐνέπτυσαν εἰς τό πρόσωπον αὐτοῦ» (Ματθ. κστ΄ 67), στό ἐξαίσιο καί ὡραιότατο Πρόσωπό Του… Κύριε, πῶς τά χείλη τους δέν γέμισαν λέπρα καί πληγές; Ἀσφαλῶς, γιά νά διδαχθοῦμε ἐμεῖς τήν ὑπομονή καί τήν πραότητα. Ἔφτυσαν σ’ ἐκεῖνο τό θαυμαστό, τό γλυκύ Πρόσωπο, τό ὁποῖο ἀξίζει πιό πολύ ἀπ’ ὅλους τούς γαλαξίες, ἀπ’ ὅλες τίς μακαριότητες. Τί λέγω; Μάλιστα! περισσότερο ἀπό ὅλες τίς μακαριότητες, διότι σ’ αὐτό τό πρᾶο Πρόσωπο ὑπάρχει ὅλη ἡ αἰωνία θεότης, ὅλη ἡ αἰωνία χαρά… Ἔφτυσαν σ’ ἐκεῖνο τό φωτεινό Πρόσωπο, μπροστά στό ὁποῖο ἡ θάλασσα γαλήνεψε· σ’ ἐκεῖνο τό Πρόσωπο πού εἰρήνευσε ταραγμένες ψυχές καί χορήγησε σέ ὅλους τήν ἀνάπαυσι.
   Καί σεῖς πλέκετε ἐγκώμια στόν ἄνθρωπο; Ὤ, χαμηλῶστε τούς τόνους οὐτιδανοί… σκουλήκια! Κανείς καί τίποτα δέν πρέπει νά ντρέπεται τόσο, ὅσο ὁ ἄνθρωπος, οὔτε οἱ δαίμονες, οὔτε τά θηρία, οὔτε τά κτήνη… Οἱ ἄνθρωποι φτύνουν τόν Θεό! Ὑπάρχει πιό φοβερό ἀπό αὐτό; Οἱ ἄνθρωποι σκοτώνουν τόν Θεό. Ὑπάρχει πιό σατανικό ἀπό αὐτό; Ἀδελφοί, ἄν δέν ὑπάρχει κόλασις, ἔπρεπε νά ἐπινοήσουμε μία γιά τούς ἀνθρώπους, ναί γιά τούς ἀνθρώπους…
Ἐκεῖνον, τόν Δημιουργό καί Σωτῆρα, τόν φτύνουν καί τόν φονεύουν, ἐνῶ Ἐκεῖνος ταπεινά καί σιωπηλά τά ὑπομένει ὅλα. Ποιά δικαιολογία ἔχεις ἐσύ πού σέ κάθε ὕβρι ἀνταποδίδεις ὕβρι, σέ κάθε κακό κακό, στό μίσος μίσος; Ὅταν ἀνταποκρίνεσαι μέ κακία στήν κακία, φτύνεις τόν Δεσπότη Χριστό· ὅταν μισῇς αὐτούς πού σέ μισοῦν, φονεύεις τόν Χριστό καί τόν βασανίζεις· ὅταν ὑβρίζῃς αὐτούς πού σέ ὑβρίζουν, ἐξευτελίζεις τόν Χριστό, ἀφοῦ Ἐκεῖνος δέν ἔκανε τό ἴδιο.
    Παρέδωκε ὁ Πιλᾶτος τόν πρᾶο Κύριο, ἵνα σταυρωθῇ (Ἰω. ιθ΄ 16). Οἱ ἄνθρωποι τόν ὁδηγοῦν ἀπό τελώνιο σέ τελώνιο, ἀπό βάσανο σέ βάσανο, ἀπό χλεύη σέ χλεύη. Καί τόν ἐχλευασμένο Θεό τόν σταυρώνουν, τόν καρφώνουν στόν Σταυρό.
    Καρφιά ἐμπήγετε στά χέρια τοῦ Χριστοῦ, στά χέρια πού τόσους ἀρρώστους ἐθεράπευσαν, τόσους λεπρούς ἐκαθάρισαν, τόσους νεκρούς ἀνέστησαν; Πῶς νά σιωπήσουν τά χείλη πού μίλησαν ὅπως κανείς ποτέ ἄλλος ἄνθρωπος; Ἰάειρε, ποῦ εἶσαι; Λάζαρε, ποῦ εἶσαι; Χήρα τῆς Ναΐν, ποῦ εἶσαι νά ὑπερασπισθῇς τόν δικό σου καί δικό μου Κύριο; Σταυρώνετε [ἄνθρωποι] Ἐκεῖνον, τήν ἐλπίδα τῶν ἀπηλπισμένων, τήν παρηγορία τῶν ἀπαρακλήτων, τόν ὀφθαλμό τῶν τυφλῶν, τό οὖς τῶν κωφῶν, τήν ἀνάστασι τῶν νεκρῶν; Καρφιά ἐμπήγετε σέ ἐκεῖνα τά ἅγια πόδια, πού ἔφεραν τήν εἰρήνη, πού ἔφεραν τό εὐαγγέλιο, πού περιεπάτησαν στήν θάλασσα σάν νἆταν ξηρά, πού ἔτρεξαν σέ ὅλους τούς ἀρρώστους, στόν νεκρό Λάζαρο, στόν δαιμονισμένο τῶν Γαδαρηνῶν;
  Σταυρωμένος Θεός. Ἱκανοποιηθήκατε θεομάχοι; χαρήκατε θεοκτόνοι; Τί νομίζετε πώς εἶναι ὁ Χριστός πάνω στόν Σταυρό; Ἀπατεώνας; ἀδύναμος; σκανδαλοποιός; «Ὁ καταλύων τόν ναόν καί ἐν τρισίν ἡμέραις οἰκοδομῶν, σῶσον σεαυτόν, εἰ υἱός εἶ τοῦ Θεοῦ, καί κατάβηθι ἀπό τοῦ σταυροῦ» (Ματθ. κζ΄ 40).
   Τί ὅμως σκέπτεται ὁ Κύριος ἐπί τοῦ Σταυροῦ γιά τούς ἀνθρώπους πού εἶναι κάτω ἀπό τόν Σταυρό; Ἐκεῖνο πού μόνο ὁ Θεός τῆς ἀγάπης καί τῆς πραότητος μπορεῖ νά σκέπτεται: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι!» (Μάρκ. κγ΄ 34).
     Πραγματικά, δέν ξέρουν τί κάνουν στόν σεσαρκωμένο Θεό.
το είδαμε εδώ

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ


Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου.
Ο λαός ζει με κατάνυξη το θείο δράμα. Η έντονη του επιθυμία να συμμετάσχει στο πάθος του Κυρίου, διαφαίνεται και από κάποιες απλές, ωστόσο χαρακτηριστικές του πράξεις, τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Στα χωριά της Πυλίας, την Μεγάλη Παρασκευή, πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν την αγάπη τους στο Χριστό, που τον πότισαν ξύδι. Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Παρασκευή, τρώνε νερόβραστα φαγητά με ξύδι, σαλιγκάρια βραστά, των οποίων το ζουμί μοιάζει με ξύδι.
Στην Κορώνη, ούτε φωτιά ανάβουν, ούτε μαγειρεύουν, ούτε μπουκιά βάζουν στο στόμα τους. Κάποιοι βάζουν σε ένα ποτήρι ξύδι, ρίχνουν μέσα και λίγη αράχνη και πίνουν τρεις γουλιές γιατί έτσι πότισαν και το Χριστό.
Όταν κατά το μεσημέρι, γίνει η Αποκαθήλωση και εκτεθεί σε προσκύνημα η χρυσοΰφαντη παράσταση του νεκρού Ιησού, πάνω σε φορητό κουβούκλιο, τότε αρχίζει ο στολισμός του Επιταφίου. Το στολισμό κάνουν τα κορίτσια της ενορίας, με άνθη της άνοιξης: βιολέτες, μενεξέδες, τριαντάφυλλα, λεμονανθοί. Όλα τα λουλούδια πλέκονται σε στεφάνια και γιρλάντες και ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορόνα από άνθη.
Σε πολλούς τόπους, τα κορίτσια ενώ στολίζουν τον Επιτάφιο, ψάλλουν το μοιρολόγι της Παναγίας, μεγάλο θρησκευτικό τραγούδι που ιστορεί τη σταύρωση του Ιησού και εκφράζει τον πόνο της Αγίας του Μητέρας.
Και αμέσως αρχίζει η συρροή του κόσμου και το προσκύνημα του Επιταφίου. Παρθένες με κάνιστρα γεμάτα λεμονόφυλλα, ή τριαντάφυλλα στέκονται κοντά του και ραίνουν με μύρα το νεκρό Ιησού. Οι προσκυνητές, προπάντων γυναίκες και παιδιά αφού φιληθούν, περνούν κάτω από τον Επιτάφιο, “για να τους πιάσει η χάρη “όπως λένε.
Όταν νυχτώσει αρχίζει η ακολουθία και η περιφορά του Επιταφίου. Η πομπή σχηματίζεται από τα Εξαπτέρυγα και το Σταυρό μπροστά , τον Επιτάφιο και τους ιερείς πιο πίσω. Στις πόλεις προηγούνται οι μουσικοί, παίζοντας πένθιμα εμβατήρια. Ο κόσμος που ακολουθεί κρατάει στα χέρια αναμμένες λαμπάδες. Κατά διαστήματα η πομπή σταματά σε πλατείες και σταυροδρόμια και εκεί οι ιερείς ψάλλουν δεήσεις.
Σε πολλές περιοχές, την ώρα της περιφοράς του Επιταφίου, ανάβουν φωτιές, στις οποίες καίγονται θυμιάματα, ενώ σε άλλες καίγεται ο Ιούδας.
Στο Μελιγαλά, τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, ανάβουν «φουνταρίες». Κάθε νοικοκυρά, όταν σημαίνει η καμπάνα για τον Επιτάφιο, ρίχνει μπροστά στην πόρτα του σπιτιού της δυο – τρία μάτσα κληματόβεργες και τους βάζει φωτιά. Μέχρι να βγει ο Επιτάφιος, οι κληματόβεργες έχουν πλέον γίνει θράκα. Την ώρα που o παπάς περνά έξω από το δρόμο του σπιτιού της, η νοικοκυρά ρίχνει πάνω στη θράκα μια χούφτα μοσχολίβανο και ο παπάς κάνει εκεί παραστάσιμο.
Στις Μέτρες της Θράκης, η πομπή του Επιταφίου, σταματά έξω από ένα παρεκκλήσι, όπου εκεί βρίσκεται έτοιμη η φωτιά για να καεί ο Ιούδας. Τη στιγμή που ο Ιερέας διαβάζει το σχετικό Ευαγγέλιο, ανάβουν τη φωτιά και καίνε τον Ιούδα. Παίρνουν μια χούφτα από εκείνη τη στάχτη και τη ρίχνουν στα μνήματα.
Στην Κίο, τη Μεγάλη Παρασκευή που γυρίζουν τον Επιτάφιο, σταματούν στις διασταυρώσεις και μνημονεύουν.Επίσης οι πόρτες των σπιτιών τους μένουν ανοιχτές, για να μπει μέσα η Θεία Χάρη. Οι άνθρωποι πηγαίνουν νωρίτερα και τοποθετούν χώμα στα σημεία που θα σταματήσει ο επιτάφιος. Μόλις τελειώσει η λειτουργία, πηγαίνουν και παίρνουν από εκείνο το χώμα και το σκορπούν στο σπίτι για να χαθούν οι κοριοί.
Στο Κατσιδόνι Κρήτης, την ώρα που λέει ο παπάς στην Εκκλησία, εν καλάμω κάνουν σταυρούς από καλάμι για να διώξουν τους ποντικούς από τα κουκιά.
Σε ορισμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα στη Λέσβο, δεν ανάβουν φωτιές μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλά και τις υπόλοιπες μέρες από τη Μεγάλη Τετάρτη μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.
Ξεχωριστή σημασία έχει και η συνήθεια των Σερραίων γυναικών, να τοποθετούν στη διάρκεια της περιφοράς του Επιταφίου, πάνω σε τραπέζι μπροστά από το κατώφλι της Εξώπορτας, την εικόνα του Εσταυρωμένου ανάμεσα σε άνθη, αναμμένα κεριά και θυμιάματα. Δίπλα τοποθετούν ένα πιάτο με χλόη φακής, ή κριθαριού, την οποία έχουν φυτέψει για αυτό το σκοπό, κάποια ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής. Το έθιμο συναντάται και σε άλλες περιοχές και θυμίζει τους Κήπους του Αδώνιδος.
Στη γιορτή του Άδωνη, οι γυναίκες ντυμένες πένθιμα, τοποθετούσαν επάνω σε νεκροκρέβατο κέρινα ομοιώματα του Άδωνη, γύρω από τα οποία έβαζαν άνθη και τους λεγόμενους «κήπους» δηλαδή γλάστρες όπου είχαν φυτέψει μάραθα ή άλλα φυτά, που γρήγορα μαραίνονται, αλλά και γρήγορα ξανά ανθίζουν. (για να συμβολίζουν, την πρόωρα μαραμένη νεότητα του Άδωνη)
Όπως στα κεριά της Μεγάλης Πέμπτης, έτσι και στα λουλούδια του Επιταφίου, (Χριστολούλουδα, Σταυρολούλουδα) αποδίδεται μεγάλη θαυματουργός Δύναμη. Σε πολλούς μάλιστα τόπους, η διανομή τους γίνεται από τον ίδιο τον ιερέα. Ορισμένες φορές, εντελώς άτοπα στη θρησκευτική αντίληψη, μπαίνει και το μαγικό στοιχείο.
Τα λουλούδια δηλαδή του Χριστού, για να έχουν δραστικότερη ενέργεια πρέπει να τα κλέψουν! Στη Σπάρτη, όταν γυρίσουν τον Επιτάφιο, τον ξεστολίζει ο καντηλανάφτης, ο οποίος παίρνει τα κεριά και τα φυλάει.
Την άλλη μέρα, τα βάζει ο παπάς σε ένα δίσκο με τα σταυρολούλουδα και τα μοιράζει στις γυναίκες. Τα λουλούδια αυτά, οι γυναίκες τα κρατούν ως φυλαχτό και όταν αρρωστήσει ένα παιδάκι βάζουν στα κάρβουνα λίγο νερό και μερικά σταυρολούλουδα και το λιβανίζουν.
Στην Πάρο, τα κεριά του Επιταφίου, τα φυλούν και όταν έχει φουρτούνα, βρέχει ή αστράφτει, τα ανάβουν να περάσει η κακοκαιρία. Ακόμα, στο εικονοστάσι, τοποθετείται και κλαδί ελιάς, που παραμένει εκεί ως αγιώτικο.
Άλλα έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής
Αγυρμός παιδιών
Στην Κορώνη, τη Μεγάλη Παρασκευή το πρωί, τα παιδιά, κρατώντας ένα σταυρό στο χέρι, γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και λένε τα πάθη του Χριστού. Τα φιλεύουν με κουλούρια, κόκκινα αυγά ή λεφτά.
Στο Καστανόφυτο Καστοριάς, τα παιδιά του χωριού, παίρνουν από την εκκλησία το χελιδόνι, (ξύλινο ομοίωμα περιστεριού) το κρατούν με ένα ξύλο ψηλά, το στολίζουν με λουλούδια και το περιφέρουν στα σπίτια. Κατά την περιφορά μαζεύουν δώρα, αυγά κόκκινα.
Περιοδεία στα ξωκλήσια
Στα Τελώνια της Λέσβου, τη Μ. Παρασκευή, οι κάτοικοι σηκώνονται τα χαράματα και γυρίζουν στα ξωκλήσια. Πρέπει να επισκεφθούν 9-13 ξωκλήσια. Ανάβουν κεριά και θυμίαμα.Επίσκεψη στο νεκροταφείο. Αποθέτουν στεφάνια και θυμιατίζουν.
Λιτανεία του Εσταυρωμένου
Στη Ζάκυνθο, το μεσημέρι της Παρασκευής, περιφέρουν τον Εσταυρωμένο στην πόλη.
Παρασκευή νέας ζύμης
Στην Ανατολική Κρήτη, την ώρα που λέει ο παπάς, το πρώτο ευαγγέλιο, της Μ. Παρασκευής, η παπαδιά βαστά αλεύρι και νερό, κάνει προζύμι με τις ευχές του Ευαγγελίου και το προζύμι ανεβαίνει.

Η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία

 

Πού βρίσκεται ο Χριστός και πώς σώζει;

 Τού π. Ιωάννη Ρωμανίδη
Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε ότι η Εκκλησία είναι «Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική».

Είναι Μία γιατί είναι το Σώμα του Χριστού· είναι Αγία, γιατί αγιάζεται από την Κεφαλή της και όσοι συνδέονται με αυτήν αγιάζονται· είναι Καθολική, γιατί αυτή διαθέτει «πάσαν την αλήθειαν» και την ολοκληρωμένη πράξη, αλλά και γιατί βρίσκεται απλωμένη σε όλο τον κόσμο· και είναι Αποστολική, γιατί στηρίζεται στους Αποστόλους και όσοι είναι μέλη της Εκκλησίας έχουν την Αποστολική παράδοση και οι Κληρικοί έχουν την Αποστολική διαδοχή.

Όπως προ αναφέρθηκε, η Εκκλησία υπήρχε και προ της ενσαρκώσεως, αλλά ήταν άσαρκη, πνευματική, η άκτιστη Βασιλεία και δόξα του Τριαδικού Θεού, μετά δε την ενσάρκωση του Χριστού και την Πεντηκοστή η Εκκλησία έγινε Σώμα Χριστού.

Αυτή η άκτιστη δόξα είναι εκείνη που σώζει τους πιστούς, οι οποίοι δια των Μυστηρίων είναι ενωμένοι με την Εκκλησία.

«Η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού, το οποίο αποτελείται από τους πιστούς στον Χριστό, που μετέχουν στην πρώτη ανάσταση, έχουν τον αρραβώνα του Πνεύματος ή και προγεύονται την θέωση».

Πρώτη ανάσταση είναι η μέθεξη τής ακτίστου Χάριτος του Θεού δια των Αγίων Μυστηρίων, ενώ ο άνθρωπος ακόμη ζει την βιολογική ζωή και είναι μέλος της Εκκλησίας, και δεύτερη ανάσταση είναι η βίωση της θεοποιού ενεργείας του Θεού μετά θάνατο.

«Μέλη της Εκκλησίας είναι όσοι έχουν τον αρραβώνα του Πνεύματος και οι Θεούμενοι». 

Στην Εκκλησία ανήκουν οι ζώντες Χριστιανοί, που λαμβάνουν την Χάρη του Αγίου Πνεύματος ως σε αρραβώνα, και οι κεκοιμημένοι Άγιοι, που βιώνουν τον πνευματικό γάμο και λέγονται Θεούμενοι.

«Η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού είναι το κατοικητήριο τής ακτίστου δόξης του Θεού. Δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον Χριστό από την Εκκλησία ούτε και την Εκκλησία από τον Χριστό.

Στον Παπισμό και Προτεσταντισμό γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ του Σώματος και της Εκκλησίας. Μπορεί κανείς να μετέχει του Σώματος του Χριστού, χωρίς να είναι μέλος της Παπικής Εκκλησίας. Αυτό για την Ορθόδοξη Εκκλησία είναι αδύνατον».

Γι' αυτό δεν υπάρχουν Εκκλησίες έξω από την Μία Εκκλησία, όπως δεν μπορεί να ζει ένα μέλος του σώματος όταν αποκοπή από όλον τον οργανισμό του σώματος.

«Η Εκκλησία είναι ορατή και αόρατη. Στους Διαμαρτυρομένους επικρατεί η γνώμη ότι η Εκκλησία είναι μόνον αόρατη, τα δε Μυστήρια του Βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας είναι μόνον συμβολικές πράξεις και ότι μόνον ο Θεός γνωρίζει τα πραγματικά μέλη της. Αντίθετα, η Ορθόδοξη Εκκλησία τονίζει και το ορατό της Εκκλησίας».

Οι Άγιοι γνωρίζουν εκ πείρας την συνύπαρξη ορατού και αοράτου στοιχείου της Εκκλησίας. Η εμφάνιση πολλών Αγίων σε ζώντα Θεούμενα μέλη της Εκκλησίας δείχνει αυτήν την πραγματικότητα. Γι' αυτό και αληθινή γνώση του τι είναι η Εκκλησία έχουν όσοι έχουν προσωπική εμπειρία.

«Κατά τους Καλβινιστάς, ο Χριστός μετά την Ανάληψη κατοικεί στον ουρανό και, επομένως, είναι αδύνατη η μετατροπή του άρτου και του οίνου σε πραγματικό Σώμα και Αίμα του Χριστού. Υφίσταται παντελής απουσία του Χριστού. Το ίδιο περίπου τονίζεται και στην Παπική Εκκλησία, διότι δια της ευχής του ιερέως, ενώ ο Χριστός δεν ήταν παρών, τώρα κατέρχεται εκ των ουρανών και γίνεται παρών. Άρα, ο Χριστός απουσιάζει από την Εκκλησία». 

Στον Παπισμό γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ του Σώματος του Χριστού, στο οποίο αντιπρόσωπος του Χριστού είναι ο Πάπας, και του ευχαριστιακού Άρτου. Αυτή όμως η άποψη δεν ευσταθεί κατά την πατερική παράδοση. Κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας υπάρχει ταυτότητα μεταξύ Σώματος της Εκκλησίας και ευχαριστιακού Άρτου.

Η καθολικότητα της Εκκλησίας εκφράζεται από κάθε τοπική Εκκλησία. Το κάθε επί μέρους είναι το όλο. Αυτό γίνεται και στο Μυστήριο της θείας ευχαριστίας. Όταν κοινωνούμε έναν «μαργαρίτη», ένα μέρος του ευχαριστιακού Άρτου, τότε κοινωνούμε ολόκληρο τον Χριστό. Το ίδιο συμβαίνει και με την Εκκλησία, που είναι το Σώμα του Χριστού.

Κάθε τοπική Εκκλησία είναι εν σμικρογραφία ολόκληρη η Εκκλησία. Βέβαια, αυτό σημαίνει ότι κάθε τοπική Εκκλησία, για να είναι καθολική, πρέπει να διασώζει «την πάσαν αλήθειαν» και την πάσα πράξη, που επιβεβαιώνει την αλήθεια και οδηγεί στην βίωσή της

«Στην αρχαία Εκκλησία, όταν ομιλούσαν περί του Σώματος του Χριστού και περί του Χριστού ως Κεφαλής της Εκκλησίας, δεν εννοούσαν ότι ο Χριστός είναι εξαπλωμένος σωματικώς σε όλον τον κόσμο και ότι π.χ. Είχε την κεφαλή στη Ρώμη, το ένα χέρι στην Ανατολή και το άλλο στην Δύση, αλλά ότι ολόκληρος ο Χριστός υπάρχει σε κάθε επί μέρους Εκκλησία με όλα τα μέλη της, ήτοι τους Αγίους και πιστούς της οικουμένης.

Τοιουτοτρόπως, όταν τελούμε την Θεία Ευχαριστία, κατά την διδασκαλία των Πατέρων, είναι παρών όχι μόνον ο Χριστός, αλλά και όλοι οι Άγιοι, όπως είναι παρόντες και οι Χριστιανοί όλης της οικουμένης. Όταν δε κοινωνούμε ένα μικρό τεμάχιο του Αγίου Άρτου, λαμβάνουμε εντός μας ολόκληρο τον Χριστό. Συνερχόμενοι οι Χριστιανοί επί τω αυτώ, συνέρχεται ολόκληρη η Εκκλησία και όχι ένα μέρος αυτής. Για τον λόγο αυτόν έχει επικρατήσει στην πατερική παράδοση, η Εκκλησία ενός Μοναστηριού να ονομάζεται "Καθολικό"».

Τα δόγματα, που είναι η διατύπωση της αποκαλυπτικής αληθείας, συνδέονται στενότατα με τα Μυστήρια. Υπάρχει μια ταυτότητα μεταξύ Ορθοδόξου θεολογίας και Μυστηρίων,

«Όπου δεν υπάρχει το Ορθόδοξο δόγμα, η Εκκλησία δεν είναι σε θέση να αποφανθεί περί της εγκυρότητος των Μυστηρίων. Κατά τους Πατέρες, το Ορθόδοξο δόγμα ουδέποτε χωρίζεται από την πνευματικότητα. Όπου υπάρχει εσφαλμένο δόγμα, υπάρχει εσφαλμένη πνευματικότητα και αντιθέτως. Πολλοί χωρίζουν το δόγμα από την ευσέβεια. Αυτό είναι σφάλμα. Όταν ο Χριστός λέγει "γίνεσθε τέλειοι όπως ο Πατήρ", σημαίνει ότι πρέπει να γνωρίζει κανείς ποια είναι η έννοια της τελειότητος.

Το κριτήριο της εγκυρότητας των Μυστηρίων για μας τους Ορθοδόξους είναι το Ορθόδοξο δόγμα, ενώ για τους ετεροδόξους είναι η Αποστολική διαδοχή. Για την Ορθόδοξη παράδοση δεν αρκεί να ανάγουμε την χειροτονία στους Αποστόλους, αλλά να έχουμε Ορθόδοξο δόγμα. Ευσέβεια και δόγμα είναι μια ταυτότητα και δεν χωρίζεται. Όπου υπάρχει ορθή διδασκαλία, υπάρχει και ορθή πράξη. Ορθοδοξία σημαίνει ορθή δόξα και ορθή πράξη».

Η μετοχή των πιστών στο Σώμα της Εκκλησίας και η μέθεξη τής ακτίστου Χάριτος του Θεού, δια των Μυστηρίων και της προσευχής, τους σώζει από τον θάνατο, τον διάβολο και την αμαρτία.

Ο Χριστός σώζει τους ανθρώπους δια της Εκκλησίας Του και με οποιονδήποτε άλλον τρόπο Εκείνος γνωρίζει, αλλά εμείς γνωρίζουμε τον τρόπο που σώζεται κανείς, ήτοι δια των Μυστηρίων της Εκκλησίας και της Ορθοδόξου ευσεβείας, που είναι η κάθαρση, ο φωτισμός και η θέωση ή, όπως αλλιώς λέγεται, πράξη και θεωρία.

«Εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία. Ο Χριστός προσφέρει την σωστική Χάρη σε όλους τους ανθρώπους. Όταν σώζεται κανείς εκτός της ορατής Εκκλησίας, αυτό σημαίνει ότι ο ίδιος ο Χριστός σώζει αυτόν. Εάν αυτός είναι μέλος ετερόδοξο, τότε σώζεται αυτός διότι τον σώζει ο Χριστός και όχι η "παραφυάς", στην οποία ανήκει. Η σωτηρία του, λοιπόν, δεν επιτελείται από την "Εκκλησία" - "παραφυάδα" στην οποία ανήκει, διότι μία είναι η Εκκλησία που σώζει, δηλαδή ο Χριστός».
Πηγή: "Εμπειρική Δογματική τής Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας κατά τις προφορικές παραδόσεις τού π. Ι. Ρωμανίδη" Τόμος Β΄. Τού σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου και αγ. Βλασίου Ιεροθέου. πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου