Η δίκη της Ασπασίας. Την κατηγόρησαν για ασέβεια στους Θεούς και την αθώωσε το δάκρυ του Περικλή.

Τους φαινόταν αδύνατον, να δακρύσει

ο αγαπημένος τους ηγέτης για μια γυναίκα.

Η δίκη της Ασπασίας

Ο Περικλής γοητεύτηκε από τη θεσπέσια κόρη του Αξιόμαχου από τη Μίλητο, διότι η Ασπασία εκτός από την εξωτερική ομορφιά της, που την δημιουργούσαν η ξεχωριστή της παιδεία, η οξύνοιά της, η πολιτική της ευθυκρισία.Τα προσόντα της αυτά την έφεραν, αν και ξένη, στο επίκεντρο της αθηναϊκής κοινωνίας. Είναι γνωστό ότι τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής της, ο Σωκράτης και ο Πλάτων, χαιρόταν την συντροφιά της.

Ο Περικλής αψηφώντας το γεγονός ότι η Ασπασία ήταν ξένη, άρα εθεωρείτο κατώτερη από οποιαδήποτε Αθηναία, χώρισε από τη γυναίκα του για να την παντρευτεί. Αυτό για οποιονδήποτε άλλον θα ήταν ένα μεγάλο ηθικό στίγμα, αλλά η προσωπικότητα του ήταν τόσο μεγάλη, ώστε κατόρθωσε να γίνει έστω και κατ' επίφαση ανεκτό από την Αθηναϊκή κοινωνία.

Την εποχή εκείνη οι γυναίκες των Αθηνών κατά κανόνα δεν ήταν καλλιεργημένες. Αντιθέτως η Ασπασία διακρινόταν για την πνευματική της ευρύτητα και την απαλλαγή της από κάθε παθητική συνήθεια και αντίληψη. Στο πρόσωπό της ο Περικλής δεν βρήκε μόνο μια σαγηνευτική σύντροφο αλλά και μια ανεκτίμητη συνεργάτιδα στις καθημερινές υποθέσεις του ως αρχηγός κράτους. Ακόμα και για τα σχέδια της Ακρόπολης λέγεται πως ήταν δικής της έμπνευσης.

Για τα δυο του παιδιά από τον πρώτο του γάμο Ξάνθιππο και Πάραλο, η Ασπασία τους φέρθηκε σαν μητέρα. Όμως ο γάμος αυτός δεν έπαυε να είναι γάμος με μη Αθηναία αφού αν έκανε τρίτο παιδί ο Περικλής με την ξένη δεν θα αναγνωρίζετο ως νόμιμο και δεν θα είχε πολιτικά δικαιώματα. Ακόμα και ο Κωμικός ποιητής Κρατίνος την αποκαλούσε «παλλακίδα ασύστολη με σκυλίσια μάτια».
Έτσι όταν ο Περικλής το 440 π.Χ έλειπε στη Σάμο, ο Διοπείδης, ενας ιερέας του Ερεχθέα επωφελήθηκε της απουσίας του και πρότεινε στην Εκκλησία του Δήμου να διώκονται εκείνοι που δεν λατρεύουν τους θεούς της Πόλεως.

Ένα πρωινό οι Αθηναίοι είδαν στην Βασίλειο στοά να αναρτάται από τον Επώνυμο άρχοντα σε πινακίδα, η επίσημη καταγγελία με το κατηγορητήριο κατά της Ασπασίας που έλεγε:

«Ο Έρμιππος αυτά καταγγέλλει κατά της Ασπασίας του Αξιόχου. Αδικεί η Ασπασία γιατί τους θεούς που τιμά η πόλη δεν τους αναγνωρίζει, γιατί μίλησε με ασέβεια κατά των ιερών εθίμων των Αθηναίων και γιατί παραδέχεται τις έρευνες και τις γνώμες των άθεων φιλοσόφων. Αδικεί γιατί με λόγια επικίνδυνα παραπλανά και διαφθείρει τη νεολαία. Τίμημα ο θάνατος».
Ο κόσμος από το πρωί άρχιζε να κατακλύζει το δικαστήριο. Μέσα στο πολύβουο πλήθος εμφανίζεται και η Ασπασία με τον σύντροφό της.Το κλίμα τόσο στους δικαστές όσο και στο ευμετάβλητο πλήθος ήταν εναντίον της Ασπασίας. Όλοι όμως με κομμένη την ανάσα αδημονούσαν να ακούσουν την ομιλία του Περικλή, συνηγόρου της Ασπασίας.

Η δίκη της Ασπασίας. Την κατηγόρησαν για ασέβεια στους Θεούς
και την αθώωσε το δάκρυ του Περικλή. 

Συνέχεια στο Σοφία Ντρέκου/Από το Στιγμιαίο στο Άπειρο