Δημητρίου Π. Λυκούδη,
Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών
Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών
Και
εκεί που έβαλα αρχή στις σκέψεις μου, ωσάν Θησέας αισθάνθηκα προς
στιγμήν, ξάφνου, κάτι διάβασα, κάπου αγκυροβόλησε ο νους μου και πάλι
από την αρχή! Πάλι θέριεψε ο Μινώταυρος[1], φίλαυτος ων και αψίκορος,
δίνει μια και δυό και
ολούθε το μπέρδεμα άωρο θοάζει εμπρός μου. Διάβασα
σε κείμενο του
λογοτέχνη: «Θυμήθηκα έτσι πως έχουμε μέσα μας δύο
διαφορετικές ιδέες για το άτομό μας: Η μιά, αυτή που την πλάσαμε μόνοι
μας, κρυφά, στο σκοτάδι, με στοιχεία που εμείς τα ξέρουμε και κανένας
άλλος, κορφολογημένα με υπομονή και κόπο στο μάκρος μιάς ζωής.
Η άλλη, η ιδέα που έχουν οι άλλοι για μας, οι γύρω μας – ή που υποθέτουμε πως την έχουν, και μάς επηρεάζει. Όλη μας λοιπόν η υπόσταση δεν είναι τίποτ ΄ άλλο παρά ένα αδιάκοπο ζύγιασμα ανάμεσα στις δύο τούτες διαφορετικές αξίες»[2].Παράξενη σκέψη ετούτη! Και ο θάνατος; Άφυκτος λόγος προκειμένου να αποστασιοποιηθείς, ν΄απομακρυνθείς εάν επιθυμείς να κατανοήσεις! Ο άωρος θάνατος είναι απόρροια αυτής της αμφισημίας! Της αμφισημίας ¨εγώ¨ και ¨κόσμος¨ ή καλύτερα ¨εγώ για τον κόσμο¨. Μα τότε δε συναντάς εσύ το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά! Η απονόστησις γίνεται εκουσίως και άνευ λεσχηνειών και απονιών! Διαφορετικά ένα ¨εγώ για τον κόσμο¨ γεύεσαι, διαφορετικά δε συναντάς αυτοβούλως το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά!
«Εγώ δε γράφω για ν΄ αποκοιμίζω τους ανθρώπους. Εγώ πιάνω την πέννα μονάχα σα μούρχεται να τραγουδήσω»[3]. Μα σαν δεν έχεις γνώση τραγουδιού; Η ισορροπία ¨εγώ¨ και ¨κόσμος¨ διαταράσσεται ή νομίζεις πως αρέσκεται ο νους σου να ξεχωρίζεις δια του τραγουδιού, έτι περισσότερο αν γνώση δεν κατέχεις, έτι περισσότερο αν τραγούδια δεν έμαθες να λες! Και τόσο περισσότερο βαυκαλίζεσαι διά τον κόσμο τόσο λιγότερα τραγούδια ξέρεις! Θρασύμυθε κόσμε! Έτσι ξεγελάς την πλάση τούτη! Μεταυγάζεις με τραγούδια άτρεστα τον άνθρωπο επί της γης! ¨Εγώ¨ και ¨κόσμος¨ ένα φαίνεται πως είναι και τότε, τότε άρχεται το βαυκάλημα της εποχής και της ερωτευμένης ευαγρεσίας! Μα τότε, μη γελιέσαι, δε συναντάς αυτοθελήτως το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά!
Η στιχομυθία μετά του ανεράστου και θηροβόλου θανάτου πόρρω απέχει από τη σύμπραξη ¨εγώ¨ και ¨κόσμου¨. Δεν είναι τραγούδι αλλά τραγουδιέται μυστικώς. Δεν είναι ¨ερωτάριον¨ μα ερωτίς του κόσμου τούτου του απονενοημένου! Έτσι έγραψε ο Περάνθης για τον Παπαδιαμάντη: «Έχουν πάντα το νου τους και πάντα κατατοπίζουν και τους νεώτερους, που έρχονται με τον καιρό για να τον γνωρίσουν – τον Καρκαβίτσα, το Νιρβάνα, το Βλαχογιάννη, το Χατζόπουλο. Είναι σα νά ΄ χουν μπροστά τους ένα μετέωρο φωτεινό, που φοβούνται μη σβήσει. Απολαμβάνουν τη συντροφιά του και τρέμουν. Γιατί άξαφνα από στιγμή σε στιγμή μπορεί να αλλάξει ύφος, να σκυθρωπάσει, να φύγει. Και την ώρα εκείνη, αν δοκιμάσουν να τον κρατήσουν, ξέρουν πως θα τον λυπήσουν πολύ…»[4].
Δνόφε θάνατε, δεν έμαθα να τραγουδώ, τραγούδια εδικά σου δεν έμαθα να λέγω. Ξέρω όμως ότι εξοίχομαι σταθερώς και θοώς! Δε λογαριάζω το ¨εγώ¨ στην αμορφιά του ¨κόσμου¨. Τραγούδια εδικά σου δεν άκουσα, σφαλερώς διδάχθηκα να απέχω! Μα ξεύρεις πιότερο με μιάς: όταν λαθέψει ο κόσμος, γνώση βάλει αρχική πως λεθεμένο τραγούδι επέλεξε να σε τιμήσει, ξεύρεις πιότερο με μιάς, εκουσίως θε να ρθώ, δεν καταδέχομαι εσύ, εμέ να συναντήσεις!
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
1. «Σαν έσμιξε η Πασιφάη με τον ταύρο, που έστειλε ο θεός Ποσειδώνας στο Μίνωα, γέννησε τον Αστέριο ή Αστερίονα, ένα ανθρωποφάγο τέρας, που είχε ανθρώπινη μορφή αλλά κεφάλι ταύρου κι ονομάστηκε Μινώταυρος. Ο Μίνωας διέταξε το Δαίδαλο να κατασκευάσει μια υπόγεια κατοικία, το Λαβύρινθο, όπου έκλεισε το τέρας, και του πρόσφερε ως τροφή 7 νέους και 7 νέες, φόρο αίματος, που πλήρωναν οι Αθηναίοι για το φόνο του Ανδρόγεω. Ο Θησέας όμως, συμμετέχοντας με τη θέλησή του στη δεύτερη ή Τρίτη αποστολή, κατόρθωσε να σκοτώσει το γόνο του ανόσιου πάθους, το Μινώταυρο, με τη βοήθεια της κόρης του Μίνωα, Αριάδνης, και ν΄ απαλλάξει την πόλη του από τη φρικτή προσφορά της ανθρώπινης θυσίας», Σφυρόερα Σοφία, Η Μυθολογία των Ελλήνων, εκδ. Ελληνικά γράμματα, Αθήνα 2003, σελ. 213.
2. Τερζάκη Άγγελου, Μυστική Ζωή, Εστία, Αθήνα 207, σελ. 106-107.
3. Αυτόθι, σελ. 265.
4.Περάνθη Μιχαήλ, Ο Κοσμοκαλόγερος, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Εστία, Αθήνα 2010, σελ. 147.
Η άλλη, η ιδέα που έχουν οι άλλοι για μας, οι γύρω μας – ή που υποθέτουμε πως την έχουν, και μάς επηρεάζει. Όλη μας λοιπόν η υπόσταση δεν είναι τίποτ ΄ άλλο παρά ένα αδιάκοπο ζύγιασμα ανάμεσα στις δύο τούτες διαφορετικές αξίες»[2].Παράξενη σκέψη ετούτη! Και ο θάνατος; Άφυκτος λόγος προκειμένου να αποστασιοποιηθείς, ν΄απομακρυνθείς εάν επιθυμείς να κατανοήσεις! Ο άωρος θάνατος είναι απόρροια αυτής της αμφισημίας! Της αμφισημίας ¨εγώ¨ και ¨κόσμος¨ ή καλύτερα ¨εγώ για τον κόσμο¨. Μα τότε δε συναντάς εσύ το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά! Η απονόστησις γίνεται εκουσίως και άνευ λεσχηνειών και απονιών! Διαφορετικά ένα ¨εγώ για τον κόσμο¨ γεύεσαι, διαφορετικά δε συναντάς αυτοβούλως το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά!
«Εγώ δε γράφω για ν΄ αποκοιμίζω τους ανθρώπους. Εγώ πιάνω την πέννα μονάχα σα μούρχεται να τραγουδήσω»[3]. Μα σαν δεν έχεις γνώση τραγουδιού; Η ισορροπία ¨εγώ¨ και ¨κόσμος¨ διαταράσσεται ή νομίζεις πως αρέσκεται ο νους σου να ξεχωρίζεις δια του τραγουδιού, έτι περισσότερο αν γνώση δεν κατέχεις, έτι περισσότερο αν τραγούδια δεν έμαθες να λες! Και τόσο περισσότερο βαυκαλίζεσαι διά τον κόσμο τόσο λιγότερα τραγούδια ξέρεις! Θρασύμυθε κόσμε! Έτσι ξεγελάς την πλάση τούτη! Μεταυγάζεις με τραγούδια άτρεστα τον άνθρωπο επί της γης! ¨Εγώ¨ και ¨κόσμος¨ ένα φαίνεται πως είναι και τότε, τότε άρχεται το βαυκάλημα της εποχής και της ερωτευμένης ευαγρεσίας! Μα τότε, μη γελιέσαι, δε συναντάς αυτοθελήτως το μυστήριο του θανάτου, αυτός σε συναντά!
Η στιχομυθία μετά του ανεράστου και θηροβόλου θανάτου πόρρω απέχει από τη σύμπραξη ¨εγώ¨ και ¨κόσμου¨. Δεν είναι τραγούδι αλλά τραγουδιέται μυστικώς. Δεν είναι ¨ερωτάριον¨ μα ερωτίς του κόσμου τούτου του απονενοημένου! Έτσι έγραψε ο Περάνθης για τον Παπαδιαμάντη: «Έχουν πάντα το νου τους και πάντα κατατοπίζουν και τους νεώτερους, που έρχονται με τον καιρό για να τον γνωρίσουν – τον Καρκαβίτσα, το Νιρβάνα, το Βλαχογιάννη, το Χατζόπουλο. Είναι σα νά ΄ χουν μπροστά τους ένα μετέωρο φωτεινό, που φοβούνται μη σβήσει. Απολαμβάνουν τη συντροφιά του και τρέμουν. Γιατί άξαφνα από στιγμή σε στιγμή μπορεί να αλλάξει ύφος, να σκυθρωπάσει, να φύγει. Και την ώρα εκείνη, αν δοκιμάσουν να τον κρατήσουν, ξέρουν πως θα τον λυπήσουν πολύ…»[4].
Δνόφε θάνατε, δεν έμαθα να τραγουδώ, τραγούδια εδικά σου δεν έμαθα να λέγω. Ξέρω όμως ότι εξοίχομαι σταθερώς και θοώς! Δε λογαριάζω το ¨εγώ¨ στην αμορφιά του ¨κόσμου¨. Τραγούδια εδικά σου δεν άκουσα, σφαλερώς διδάχθηκα να απέχω! Μα ξεύρεις πιότερο με μιάς: όταν λαθέψει ο κόσμος, γνώση βάλει αρχική πως λεθεμένο τραγούδι επέλεξε να σε τιμήσει, ξεύρεις πιότερο με μιάς, εκουσίως θε να ρθώ, δεν καταδέχομαι εσύ, εμέ να συναντήσεις!
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
1. «Σαν έσμιξε η Πασιφάη με τον ταύρο, που έστειλε ο θεός Ποσειδώνας στο Μίνωα, γέννησε τον Αστέριο ή Αστερίονα, ένα ανθρωποφάγο τέρας, που είχε ανθρώπινη μορφή αλλά κεφάλι ταύρου κι ονομάστηκε Μινώταυρος. Ο Μίνωας διέταξε το Δαίδαλο να κατασκευάσει μια υπόγεια κατοικία, το Λαβύρινθο, όπου έκλεισε το τέρας, και του πρόσφερε ως τροφή 7 νέους και 7 νέες, φόρο αίματος, που πλήρωναν οι Αθηναίοι για το φόνο του Ανδρόγεω. Ο Θησέας όμως, συμμετέχοντας με τη θέλησή του στη δεύτερη ή Τρίτη αποστολή, κατόρθωσε να σκοτώσει το γόνο του ανόσιου πάθους, το Μινώταυρο, με τη βοήθεια της κόρης του Μίνωα, Αριάδνης, και ν΄ απαλλάξει την πόλη του από τη φρικτή προσφορά της ανθρώπινης θυσίας», Σφυρόερα Σοφία, Η Μυθολογία των Ελλήνων, εκδ. Ελληνικά γράμματα, Αθήνα 2003, σελ. 213.
2. Τερζάκη Άγγελου, Μυστική Ζωή, Εστία, Αθήνα 207, σελ. 106-107.
3. Αυτόθι, σελ. 265.
4.Περάνθη Μιχαήλ, Ο Κοσμοκαλόγερος, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Εστία, Αθήνα 2010, σελ. 147.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου