Χριστούγεννα και καταναλωτισμός… το 2014

Γράφει η Πηνελόπη Καρβουνίδου
Τα φετινά Χριστούγεννα στην Ελλάδα του 2014 είναι ένα φανταχτερό ταμπλό αντιθέσεων: 
Ο απόλυτος καταναλωτισμός συνταιριασμένος  με την απόλυτη φτώχεια. Οι αστραφτερές


διαφημίσεις στα ΜΜΕ προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ψευδαίσθηση ότι όλα είναι όπως παλιά… πως τίποτε δεν άλλαξε.
Οι αγορές γεμάτες από φανταχτερά και υπέροχα δώρα που σε προσκαλούν να τα αγοράσεις και σου υπόσχονται τη δική σου ευτυχία και την ευτυχία των αγαπημένων σου προσώπων.
Κι όμως! Κάποιοι αρχίζουν και βλέπουν το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων. Είναι αυτοί που πόνεσαν και μάτωσαν. Αυτοί που είδαν τις επιχειρήσεις τους να χάνονται και τα αγαπημένα του πρόσωπα να αυτοκτονούν…Αυτοί που αποχαιρέτησαν τα παιδιά τους γιατί έφυγαν να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό …Και τέλος αυτοί που είδαν την ευτυχία να τους αποχαιρετά μέσα από τον πόνο τον προσφιλών τους προσώπων.
Κάποιοι από αυτούς σήκωσαν τα μάτια στον ουρανό και το βλέμμα τους συνάντησε το άστρο των Χριστουγέννων. Η ελπίδα άρχισε να γεννιέται και πάλι μέσα στην καρδιά τους, ξεπερνώντας και κατανικώντας την επιθυμία για κατανάλωση. Ένα υπέροχο γλυκό αίσθημα άρχισε να γεννιέται πως τίποτα δεν είναι μάταιο, πως όλα έχουν το σκοπό τους …ακόμα και ο πόνος!
Μια Ελλάδα που ξεφαντώνει και μια άλλη που ξετυλίγει οδυνηρά το κουβάρι του πόνου της αλλά ελπίζει…ελπίζει γιατί είναι Χριστούγεννα! [ Πηγη: Now24]

2. Σκέφτεσαι να μπεις στο μαγαζί να ψωνίσεις λόγω εορτών. Πρέπει να μπεις στο κλίμα με το ζόρι, στεκόμενος μπροστά από βιτρίνες και υποκύπτοντας στους πειρασμούς. Σε προβληματίζει βέβαια η τελευταία στάση στο ταμείο.

Σκέψου να μην χρειαζόταν να ξανακάνεις ψώνια. Και μόνο η σκέψη σε κάνει να δυσανασχετείς. Το μιμίδιο του καταναλωτισμού είναι μια νοητική νόσος που έπληξε τον άνθρωπο από την στιγμή που πίστεψε ότι έχει λύσει όλα τα προβλήματα της ζωής του. Βέβαια πάντα του προκαλεί συναισθήματα ικανοποίησης. Tο εν λόγω μιμίδιο δεν περιορίζεται σε φυλές, φύλα ή ηλικίες. Κι αυτή είναι η δύναμή του. Το να ψωνίσει κανείς είναι μέρος ολόκληρου του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας και αποτελεί μέρος ολόκληρης της συμπεριφοράς. Η κατανάλωση είναι η συγκολλητική ουσία που μειώνει τις αποστάσεις μεταξύ των τάξεων, κυρίως για όσο υπάρχει ακόμα μεσαία τάξη. Η ψευδαίσθηση της εξατομικευμένης επιλογής του Χ προιόντος στην καπιταλιστική κοινωνία, κάνει το άτομο να ξεχνά την επιβαλόμενη ομοιομορφία.
Παράλληλα, τα ψώνια αποτελούν την μετεξέλιξη του κυνηγιού, όπως αυτό συνέβαινε στις πρωτόγονες κοινωνίες. Σε περιόδους σαν αυτή που διανύουμε, δηλαδή των Χριστουγέννων οι αγορές συνδυάζονται και με το να δείξουμε πως σκεφτόμαστε τους άλλους, κάνοντας δώρα.
Η κατανάλωση είναι στην πραγματικότητα ένα τελετουργικό, που εξαρτάται από το πως νοηματοδοτούμε την ίδια την αγορά ενός αγαθού. Η λήψη της απόφασης για αγορά καθορίζεται από πολλούς παράγοντες όπως η ψυχική διάθεση και οι βαθιές ανάγκες.
Ουσιαστικά τα ψώνια και το τι ψωνίζουμε, ορίζουν το τι είμαστε ή τι θέλουμε να είμαστε. Έχουν να κάνουν απολύτως με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, από το πως περιμένουμε ότι θα μας δουν οι άλλοι ή από τις προσδοκίες που έχουμε. Η κατανάλωση δίνει μια ψεύτικη αίσθηση ελευθερίας και ειδικά σε περιόδους όπως τα Χριστούγεννα, που όλα είναι στημένα έτσι ώστε να σε ενθαρρύνουν να ξοδέψεις.
Ότι και να αγοράσεις, δεν μπορεί να υποκαταστήσει κάθε φορά αυτό που σου λείπει. Το εορταστικό κλίμα (όσο μπορεί να ισχύσει στην Ελλάδα της κρίσης) μπορεί να παρασύρει, αλλά ουσιαστικά αυτό που επιδιώκουν όσοι επιθυμούν να βγουν από τα καταστήματα με πολλές σακούλες, είναι να καταπολεμήσουν το έντονο άγχος τους, ή ακόμα και την μελαγχολία τους.
Ο συλλέκτης που κρύβει ο καθένας μέσα του βγαίνει αυτη την περίοδο, αναζητώντας αυτό που θα επαληθεύσει την φύση του.Η κατανάλωση ως ναρκωτικό, προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα και δεν είναι κακό αν μένει εκεί, αλλά όχι να θεωρείται πανάκεια και να οδηγούμαστε σε υπερβολές.
Ο καταναλωτισμός ως συμπεριφορά καμιά φορά επιτάσσεται από το περιβάλλον, οπότε τα Χριστούγεννα είναι η ιδανική περίοδος για έξοδα. Η κατάθλιψη ειδικά σε περιόδους εορτών καμουφλάρεται με την αδυναμία για αγορές, οπότε φανταστείτε μια κοινωνία σε κρίση, πόσο δυσκολότερα φτιασιδώνει την θλίψη της -σε σχέση με παλιότερα που είχε καταναλωτικά παιχνίδια- με την δικαιολογία ότι δεν μπορεί να στολίσει ή να πάρει ένα δώρο.

[πηγή : Ramnousia]

 πηγη