Στις 7 Μαρτίου του 1948, μετά από πολύχρονη σκλαβιά (τουρκική, ιταλική και γερμανική) τα Δωδεκάνησα ενσωματώθηκαν -τελευταία στη σειρά- με τη Μητέρα-Ελλάδα.
Θεωρούμε καλό να κάνουμε ένα μικρό αφιέρωμα στην ιστορία της Δωδεκανήσου μας.
Συνοπτική ιστορία της Δωδεκανήσου
Αγαπητέ μας επισκέπτη,Σε καλωσορίζουμε στον τόπο μας και σου ευχόμαστε να περάσεις ευχάριστα τις διακοπές σου. Βρίσκεσαι σε ένα νησί της Δωδεκανήσου με πολλές φυσικές ομορφιές, αλλά και με πλούσια ελληνική πολιτιστική
παράδοση. Επειδή οι ανατολικοί μας γείτονες επιβουλεύονται τα νησιά μας και επειδή πολλά κακόβουλα και ανιστόρητα γράφονται και ακούονται τον τελευταίο καιρό, επισημαίνουμε με αυτό το μικρό κείμενο ορισμένες αλήθειες από την αδέκαστη Ιστορία.
1) Τα Δωδεκάνησα ήσαν από τα πανάρχαια χρόνια Ελληνικά και κανένας πολιτισμένος λαός και αμερόληπτος κριτής δεν αμφισβήτησε ποτέ την ελληνικότητά τους.
2) Η γλώσσα, η θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα, τα μνημεία, οι παραδόσεις, οι μαρτυρίες των συγγραφέων, οι αγώνες των Δωδεκανησίων αποδεικνύουν ότι ο εθνογραφικός χαρακτήρας αυτών των νησιών ήταν και είναι καθαρά ελληνικός.
3) Οι Έλληνες κατοικούν στη Δωδεκάνησο από τον 14ο αιώνα π.Χ. ‘Έχουν ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής 18 συνοικισμοί των Αχαιών σε 8 νησιά της Δωδεκανήσου κι αξιόλογα Μυκηναϊκά ευρήματα.
4) Στα χρόνια των Δωριέων, οι 3 πόλεις της Ρόδου και η Κως με την Κνίδο και την Αλικαρνασσό συγκρότησαν πολιτικό-οικονομικό συνασπισμό με θρησκευτικό χαρακτήρα, τη Δωρική Εξάπολη, ένα πρότυπο για τις σημερινής προσπάθειες ένωσης των λαών.
5) Η Δωδεκάνησος χάρισε στη φιλοσοφία το μεγάλο ‘Ελληνα σοφό Κλεόβουλο το Λίνδιο, στην επιστήμη το θεμελιωτή της Ιατρικής, Ιπποκράτη τον Κώο, στη λογοτεχνία τον καλύτερο βουκολικό ποιητή της αρχαιότητας, Θεόκριτο, και εκατοντάδες άλλους εκλεκτούς των ελληνικών γραμμάτων, τεχνών και επιστημών.
6) Στα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας η Ρόδος, επέβαλε στους Ρωμαίους το Ναυτικό της νόμο που είναι ο πρώτος ναυτικός κώδικας στην παγκόσμια ιστορία, ενώ η Κως τους μύησε στην Ιπποκρατική ιατρική και στους θεμελιώδεις νόμους της φύσεως.
7) Στα βυζαντινά χρόνια οι Δωδεκανήσιοι ακολούθησαν πιστά τους θεσμούς του Χριστιανισμού και του Ελληνισμού, συμμερίστηκαν τις τύχες της Ελλάδας κι υπέμειναν αλλεπάλληλες συμφορές από τους Πέρσες, Άραβες, Βενετούς, Γενουάτες, Τούρκους κ.ά.
8) Κατά την περίοδο της Ιπποτοκρατίας η Δωδεκάνησος είναι ο χριστιανικός προμαχώνας που προσπαθεί να ανακόψει την εξάπλωση του Ισλαμισμού προς τις χώρες της Ευρώπης και να σώσει το δυτικό πολιτισμό.
9) Βαρύτερη δουλεία γνώρισαν οι Έλληνες Δωδεκανήσιοι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1523-1912). Δήμευση των περιουσιών, εξοντωτικό παιδομάζωμα και τρομερά μαρτύρια υπέστησαν, για να αλλάξουν την πίστη και την εθνικότητά τους. Τη συμμετοχή τους στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, την πλήρωσαν με σφαγές και ολοκαυτώματα (Κάσος). Όμως στάθηκαν ακλόνητοι και διατήρησαν τη γλώσσα, τη θρησκεία και τον εθνισμό τους.
10) Οι αγώνες των Δωδεκανησίων κατά την Ιταλική κατοχή και προπάντων η αντίσταση στην προσπάθεια του Μουσολίνι να τους εξιταλίσει, δείχνει καθαρά την αδάμαστη θέλησή τους να παραμείνουν σταθεροί στην πίστη των πατέρων τους και στην ελληνική παράδοση.
Αυτή είναι η εθνική μας ταυτότητα και η πολιτιστική μας προσφορά στο πέρασμα των αιώνων. Σήμερα οι Δωδεκανήσιοι δεν είμαστε μόνο οι ακρίτες του Ελληνισμού, αλλά και οι ανατολικοί παραμεθόριοι της Ενωμένης Ευρώπης. Γι’αυτό θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάθε Ευρωπαίος, αλλά και μορφωμένος άνθρωπος, αντιμετωπίζει με αγανάκτηση τη διαστρέβλωση της ιστορίας μας, την παραχάραξη του χάρτη του Αιγαίου και κάθε απειλή εναντίον των ελληνικών νησιών.
Πνευματικός όμιλος Κώων “Ο ΦΙΛΗΤΑΣ” * Υπεύθυνος σύνταξης: Μανώλης Κιαπόκας,Φιλόλογος.
(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα του Μαθητικού μας Συνεταιρισμού
”Το χωριό μας, οι Πυλές”, τεύχος 13, Άνοιξη 1994).
******
Τα Δωδεκάνησα ξαναγυρίζουν στην Ελλάδα.
Δεν μπορεί, όμως, να χαρεί πέρα για πέρα τη χαρά της νίκης η μάνα Ελλάδα, σαν νιώθει κάποια παιδιά της να μένουν ακόμη κάτω από τον ξένο κατακτητή, Ένα απ΄αυτά είναι τα Δωδεκάνησα, που βρίσκονται στην Ιταλική κατοχή, Λαχταράει την ώρα και τη στιγμή, που θα τα σφίξει κι αυτά στην αγκαλιά της. Τούτα ξενιτεμένα παιδιά της με την παλιά, ένδοξη ιστορία, που χρόνια τώρα στενάζουν κάτω από διάφορους ζυγούς.
΄Ώσπου να! Η μεγάλη στιγμή έφτασε! Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 1947 υπογράφεται η Συνθήκη με την Ιταλία, για την παραχώρηση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.
Ελάτε να ζήσουμε κι εμείς, φίλοι μου, σήμερα τις αλησμόνητες τούτες ηρωικές στιγμές, Η συγκίνηση, η αγωνία και η ανυπομονησία διακατέχει όλες τις ελληνικές καρδιές στην προσμονή τούτη της μεγάλης μέρας. Μ΄αυτή τη συνθήκη τελειώνει μια περίοδος μακράς δουλείας, για τα 14 ελληνικά νησιά, που διατηρήσανε ανέπαφη την ελληνική ψυχή τους. Γιατί 14 είναι τα Δωδεκάνησα και όχι 12: Ρόδος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια, Λειψώ, Νίσυρος, Πάτμος, Σύμη, Κως, Λέρος, Κάρπαθος, Κάσος, Καστελόριζο, Χάλκη και Τήλος.
Η υπογραφή της Συνθήκης με την Ιταλία γίνεται στο Παρίσι, σε δυο μεγάλες αίθουσες του γαλλικού Υπουργείου των Εξωτερικών. Στις 10,00 π.μ. ώρα Γκρήνουιτς, ο Γάλλος Υπουργός των Εξωτερικών Ζωρζ Μπιντώ, με πολλή επισημότητα αρχίζει την τελετή, για την υπογραφή της Συνθήκης ειρήνης με την Ιταλία,
Η μικρή Ελλάδα, που ήταν από τους νικητές, έπρεπε να πάρει αυτό ήταν δικό της. Κι η Ιταλία, νικημένη, έπρεπε να επιστρέψει στην Ελλάδα τα Δωδεκάνησα. Γύρω και απέναντι από τον Μπιντώ έχουν πάρει θέσεις οι αντιπρόσωποι των συμμαχικών κρατών, και οι νικημένοι. Όλοι αυτοί έχουν έρθει στη γαλλική πρωτεύουσα, για να υπογράψουν τη Συνθήκη και να ευχηθούν, για την ειρήνη του κόσμου.
Από τούτη κιόλας τη μεγάλη στιγμή, τα Δωδεκάνησα αρχίζουν ν΄αναπνέουν τον αέρα της λευτεριάς και της ένωσης με την Ελλάδα. Κοντά είναι όμως και ο καιρός, που η Ιταλία και οι μεγάλες δυνάμεις θα επικυρώσουν τη Συνθήκη. Έτσι όλες οι υπηρεσίες των νησιών θα παραδοθούν στην ελληνική στρατιωτική διοίκηση.
***
(*) Άξονα λέμε τα κράτη, που είχαν συσπειρωθεί γύρω από τη Γερμανία και την Ιταλία, στα χρόνια του Β’ παγκοσμίου πολέμου.Κυριακή 7 Μαρτίου 1948.
Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω η ελληνική Δωδεκάνησος! Μέσα σ΄ αυτές τις λέξεις που προφέρανε με παλμούς χαράς, κύματα συγκίνησης και ενθουσιασμού, ζει ολόκληρο το πανελλήνιο τη μεγάλη τούτη μέρα, που ενσωματώνονται τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα. Από σήμερα είναι και επίσημα ελληνικά. Μέσα στις ανεκτίμητες τούτες διαμαντόπετρες, που τόσα χρόνια βρίσκονταν σε ξένα χέρια, η Ρόδος, η μεγαλύτερη κι η ομορφότερη, είναι ντυμένη στα γιορτινά της. Η γαλανόλευκη κυματίζει παντού. Όσοι έχουν έρθει στη μεγαλόνησο, ζουν τις αξέχαστες αυτές στιγμές σαν σε όνειρο. Πάνω από 10.000 άνθρωποι, απ΄όλες τις ηλικίες, παίρνουν μέρος σε μια ατέλειωτη παρέλαση.
«Ζήτω, ζήτω λευτεριά! στα δώδεκά μας τα νησιά», φωνάζουν τα παιδιά, που περνάνε τώρα με σημαιούλες στα χέρια. Όλοι ζουν σ΄ ένα παραλήρημα χαράς και συγκίνησης, στη Ρόδο, που δεν έχει όμοιό του, Αλλά και οι άλλοι Έλληνες ζουν στο δικό τους τόπο μέσα στην ίδια ατμόσφαιρα ενθουσιασμού και χαράς, Ολόκληρη η Ελλάδα σημαιοστολισμένη συμμετέχει στη μεγάλη γιορτή. Προσπαθούν να ζήσουν τις στιγμές του εθνικού πανηγυρισμού, από το ραδιόφωνο, που μεταδίδει τις γιορτές της Ρόδου.
Στο Μητροπολιτικό Ναό, στην Αθήνα, ψάλλεται δοξολογία στις 10.30 π.μ. Έπειτα στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη γίνεται κατάθεση στεφάνου. Στην αίθουσα <<Παρνασσός>> και στο Πανεπιστήμιο ομιλίες. Στον Πειραιά, στη Θεσσαλονίκη, στη Λαμία, παντού, σ΄όλες τις πόλεις και τα χωριά, πανηγυρίζουν την Ενσωμάτωση.
10-2-1947 έγινε το πρώτο αποφασιστικό βήμα, για να γιορτάσουμε ύστερα από ένα χρόνο την ενσωμάτωση. Τα Δωδεκάνησα, μα και ολόκληρη η Ελλάδα, δεν ξεχνάμε ποτέ τη μεγάλη τούτη μέρα! Ήταν μια δίκαιη αποκατάσταση, για την οποία χρειάστηκαν να γίνουν πολλοί αγώνες… ΄Ώσπου να φτάσει η τρανή τούτη ώρα!
(Από το περιοδικό <<Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ>>, τεύχος 794, 5-2-1983)
*******************************
Η ΓΑΛΑΝΟΛΕΥΚΗ ΣΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
(Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος βρίσκει τα Δωδεκάνησα κάτω από διπλή κατοχή : Των Ιταλών, που έχουν βάλει πόδι στα νησιά από το 1912, και των Γερμανών, που, σαν σύμμαχοι των πρώτων εγκατέστησαν στα νησιά φρουρές. Στα χρόνια της κατοχής (1941-1944) ελληνικά και βρετανικά πολεμικά πλοία πολλές φορές έκαναν αποβατικές επιχειρήσεις – η κυριότερη έγινε το Σεπτέμβριο του 1943 – χωρίς αξιόλογα αποτελέσματα . Έπρεπε να περάσουν ακόμη 4 χρόνια, για να παραχωρήσει πλέον η συνθήκη των Παρισίων το 1947 τη Δωδεκάνησο στην Ελλάδα).
… Νωρίς το πρωί ξεκίνησε η «Όλγα» για το ταξίδι προς τη Λέρο. Σύμφωνα με τις διαταγές του Ναυαρχείου έπρεπε να υπολογίσει έτσι την εκκίνηση και την ταχύτητά της κατά τον πλουν, ώστε να βρεθεί κοντά στα ανατολικά παράλια της Κρήτης το σούρουπο. Από ‘ κει και πέρα άρχιζε η πιο επικίνδυνη διαδρομή, μέσα σε μια περιοχή, όπου κυριαρχούσαν απόλυτα τα γερμανικά αεροπλάνα, οι τορπιλλάκατοι και τα υποβρύχια και όπου ο κίνδυνος καραδοκούσε σε κάθε μίλι.
Άρχιζε να πέφτει το σκοτάδι, όταν αντίκρισαν τα βουνά της Κρήτης. Όσοι ναύτες δεν είχαν υπηρεσία ανέβηκαν να δουν, για μια στιγμή έστω, το θέαμα αυτό. Βαθιά συγκίνηση τους συνείχε όλους. Ήταν η πρώτη φορά, έπειτα από χρόνια ολόκληρα εκπατρισμού και σκληρού αγώνα, που αντίκριζαν ελληνικά βουνά. Και ξυπνούσε μέσα τους αυτό το θέαμα τόσους πόθους, τόσες νοσταλγίες! Αλλά το σκοτάδι έπεσε πολύ γρήγορα και έκρυψε εντελώς από τα μάτια τους τα ελληνικά βουνά. Το ίδιο όμως σκοτάδι βοήθησε την “Βασίλισσα Όλγα” και το αγγλικό αντιτορπιλικό “Ιντρέπιντ”, που την συνόδευε με ανάλαφρο φορτίο, να περάσουν χωρίς απευκταίο τα τόσο επικίνδυνα νερά του Αιγαίου, να διαφύγουν την άγρυπνη προσοχή των Γερμανών και να φθάσουν στο λιμάνι της Λέρου.
Για πρώτη φορά έπειτα από δυόμισι χρόνια, η “Όλγα” ήταν πάλι σε ελληνικό λιμάνι. Έβλεπαν γυμνούς λόφους με τις χαρακτηριστικότατες ελληνικές γραμμές, ωραία καταπράσινα περιβόλια, που τους θύμιζαν την Αίγινα και τον Πόρο, σπιτάκια ολόασπρα με την ελληνική νησιώτικη αρχιτεκτονική, που δεν μπορούσαν να αλλοιώσουν οι ατέλειωτες ιταλικές αποθήκες και τα άλλα πολυάριθμα στρατιωτικά κτίρια. Και έπειτα ήξεραν ότι είναι στα Δωδεκάνησα, τα αξέχαστα και πολυαγαπημένα ελληνικά νησιά, που τόσο καιρό περίμεναν μάταια την απελευθέρωσή τους. Και κανείς
από τους ναυτικούς αυτούς, που ήξεραν τώρα ότι οι αγαπημένοι τους στα άλλα ελληνικά νησιά και ακρογιάλια τραβούσαν τα βασανιστήρια της σκλαβιάς δεν μπορούσε να κρύψει τη συγκίνησή του μπροστά στο θέμα και τις σκέψεις αυτές.
Η Λέρος είχε καταληφθεί δύο μέρες νωρίτερα από τους “κομάντος” Έλληνες και Άγγλους, που μετέφεραν οι ατρόμητες “ημιολίες”. Η “Όλγα” μαζί με το “Ιντρέπιντ” ήταν τα πρώτα καθαυτό πολεμικά των Συμμάχων, που έρχονταν να στεριώσουν την κατοχή αυτή, τόσο επισφαλή και ανεπαρκή, αλίμονο!
Λίγοι, ελάχιστοι ήταν οι κάτοικοι, που είχαν απομείνει από τους αμείλικτους διωγμούς στο νησί. Κι αυτοί ήταν τόσο φοβισμένοι από την τρομοκρατία δεκαετιών ολόκληρων, είχαν τόση αγωνία, ότι θα διαλυθεί γρήγορα το απίστευτο όνειρο που έβλεπαν τώρα, ώστε να μη τολμούν να εκδηλώσουν ακόμα την χαρά και τον ενθουσιασμό τους.
Δύο παιδάκια πλησίασαν μόνο με μία βαρκούλα και με καθαρά, περιποιημένα ελληνικά ζήτησαν από τον αξιωματικό, που ήταν κοντά στην σκάλα, να τους δώσει την άδεια να ανεβούν στο καράβι. Έτρεμαν από την συγκίνηση τα παιδάκια αυτά, που είχαν γεννηθεί μέσα στην ιταλική τρομοκρατία, που δεν είχαν ποτέ δει τη Γαλανόλευκη να κυματίζει ελεύθερα στον αέρα, που μόνο από τον παππού και τη γιαγιά τους θα είχαν ακούσει για τη μακρινή πατρίδα, που δεν τους ξέχασε ποτέ και θα έφτανε μια ημέρα να τους ελευθερώσει.
Σαν υπνωτισμένοι από το θέαμα που έβλεπαν μπροστά τους, προχώρησαν προς το μικρό ιστό, όπου κυμάτιζε η σημαία της «ΟΛΓΑΣ». Γονάτισαν πρώτα, έμειναν κάμποση ώρα, σαν να έκαναν την προσευχή τους και αφού σηκώθηκαν έπιασαν την άκρη της σημαίας και την έφεραν ευλαβικά στα χείλη τους. Από τα μάτια των ναυτών και των αξιωματικών της «ΟΛΓΑΣ» που τα παρακολουθούσαν, μάτια που είχαν αντιμετωπίζει αδίστακτα τόσους κινδύνους και τόση φρικτή, τα δάκρυα αργοκύλισαν –για πρώτη φορά- επάνω στα ηλιοκαμένα μάγουλα.
Δεν είχαν τίποτ’ άλλο τα δυο παιδάκια. Φίλησαν μόνο το χέρι του αξιωματικού, που τους είχε επιτρέψει να ανέβουν και κατέβηκαν πάλι στη βαρκούλα τους.
ΑΧ.ΚΥΡΟΥ(Από το περιοδικό «Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ», τ.604, σελ.230)
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου