Σήμερα συμπληρώνονται 10 χρόνια από τον θάνατο του μεγαλύτερου αναμφισβήτητα Έλληνα τραγουδιστή του 20ού αιώνα: του Στέλιου Καζαντζίδη. Ο Καζαντζίδης πέθανε στην Αθήνα στις 14 Σεπτεμβρίου του 2001, λίγες ημέρες αφότου είχε συμπληρώσει τα 70 του χρόνια (είχε γεννηθεί στην ίδια πόλη στις 29 Αυγούστου του 1931).
Τα τελευταία χρόνια προ του θανάτου του είχε ταλαιπωρηθεί από πολύ σοβαρή ασθένεια, η οποία τον οδήγησε σε σωματικά μαρτύρια και σε εξαντλητικές θεραπείες σε Ελλάδα και εξωτερικό, που απλώς παρέτειναν για λίγο καιρό το αναπόφευκτο τέλος...
Στην κηδεία του σημειώθηκε «το μέγα πλήθος και το μέγα πάθος»! Λίγες φορές στην ελληνική ιστορία συνέβη το απίστευτο αδιαχώρητο που έλαβε χώρα στα νεκροταφεία την ώρα της τελετής «εξόδου» του μεγάλου καλλιτέχνη... Κι αυτό και μόνο αρκεί για να δείξει τη μεγάλη λαϊκή λατρεία και εκτίμηση που απολάμβανε ο Καζαντζίδης επί σειρά δεκαετιών!...
Ο Στέλιος Καζαντζίδης είχε μια ιστορία δραματική, γεμάτη περιπέτειες και αγωνίες. Μεγάλωσε πάμφτωχος (όπως η πλειονότητα τότε των Ελλήνων, που αργότερα πρόκοψαν στη ζωή!) και αναγκάστηκε να κάνει από παιδί τις πλέον διαφορετικές εργασίες, για να μπορέσει να επιβιώσει σε μια Ελλάδα, που έβγαινε βαριά λαβωμένη από την τραγωδία του μεγάλου πολέμου...
Τότε ήταν που, πάνω στο δύσκολο μεροκάματο, το αφεντικό του ανακάλυψε το μεγάλο ταλέντο του Καζαντζίδη στο τραγούδι! Δεν πέρασε καιρός και ο νεαρός Στέλιος εντρύφησε στα μυστικά της μουσικής δίπλα σε έναν αληθινό Δάσκαλο της παλιάς ρομαντικής εποχής: τον Στέλιο Χρυσίνη, έναν τυφλό συνθέτη, ο οποίος μπορεί μεν να μην έβλεπε με τα μάτια του σώματος, είχε όμως τη δυνατότητα να επικοινωνεί με τη μουσική της φύσης! Ο Χρυσίνης ήταν που προέβλεψε πρώτος απ’ όλους ότι ο μαθητής του όχι απλά θα τον ξεπεράσει, όχι μόνο θα γίνει ο πρώτος, αλλά κάτι πολύ περισσότερο, θα γίνει ο Ένας!...
Ξεκίνησε λοιπόν, εν έτει 1952, η μεγάλη καριέρα του Στέλιου Καζαντζίδη, που κράτησε μισό περίπου αιώνα και γράφτηκε στις χρυσές σελίδες της ελληνικής μουσικής και της τέχνης σαν Θρύλος!
Η φωνή του Στέλιου συνδέθηκε με τις γενικότερες κοινωνικές συνθήκες των δεκαετιών του 1950 και του 1960, όταν η Ελλάδα ανασυγκροτούνταν εκ βάθρων, αλλά πολλά παιδιά της την εγκατέλειπαν, για να δουλέψουν σκληρά στις ξένες φάμπρικες και τα ορυχεία. Τα τραγούδια που ερμήνευε τότε ο μεγάλος τραγουδιστής ταυτίστηκαν με τον πόνο της μετανάστευσης και της ξενιτειάς και έδιναν την ελπίδα ότι κάτι θα άλλαζε στο μέλλον, ότι η χώρα μας θα γινόταν κι αυτή μία χώρα σύγχρονη, δημοκρατική και δίκαιη...
Ακόμα και σήμερα, σε συνθήκες τελείως διαφορετικές, συγκλονίζει η απόχρωση της μοναδικής αυτής φωνής, όταν λέει τα τραγούδια που έγραψαν ιστορία και συγκίνησαν σύμπαντα τον ελληνισμό. Τελικά, γενικό είναι το συμπέρασμα: τα εν λόγω τραγούδια δεν θα μπορούσε να τα πει κανένας άλλος, παρά μόνο ο Στέλιος Καζαντζίδης!...
Ιστορικά-ανθρωπολογικά ο ελληνισμός στηρίζεται (και πάντοτε στηριζόταν!) σε δύο «πόδια»: στον ιωνικό ρυθμό της Μικρασίας και στον δωρικό ρυθμό της Ρούμελης. Κι αυτό έχει να κάνει όχι μόνο με την αρχιτεκτονική, αλλά και με όλες τις εκφάνσεις της τέχνης, συμπεριλαμβανομένης της μουσικής, καθώς και με βαθύτερους ψυχικούς τύπους.
Τελικά, η παραπάνω «διαφοροποίηση» εκφράστηκε στην πορεία του χρόνου ως διαλεκτική σύνθεση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού με τη νεώτερη χριστιανορθόδοξη παράδοση. Το εκπληκτικό είναι ότι οι ως άνω δύο κυρίαρχοι ψυχολογικοί τύποι του ελληνισμού επιβιώνουν ακόμα και στις ημέρες μας!
Έτσι και στη σύγχρονη ελληνική λαϊκή μουσική το καθαρά βυζαντινό στυλ ερμηνείας του Στέλιου Καζαντζίδη, με τους μακρόσυρτους «τούρκικους» – στην πραγματικότητα ρωμέικους – αμανέδες, αντιπαρατέθηκε (αλλά και αλληλοσυμπληρώθηκε) με το «κοφτό», δωρικής νοοτροπίας, ύφος ενός άλλου μεγάλου σύγχρονου αοιδού: του αείμνηστου επίσης, αρβανίτικης καταγωγής, Γρηγόρη Μπιθικώτση.
Στον Καζαντζίδη οφείλει εν πολλοίς την καριέρα της μια από τις μεγαλύτερες Ελληνίδες τραγουδίστριες όλων των εποχών, η Μαρινέλλα, η οποία υπήρξε για ένα διάστημα και σύζυγός του. Το 1965 ο Καζαντζίδης προέβη σε μια πρωτοφανή, και μάλλον και «προφητική», ενέργεια: εντελώς ξαφνικά δήλωσε ότι σταματάει για πάντα τις ζωντανές εμφανίσεις του σε νυχτερινά κέντρα!
Φαινομενικά η αιτία για να λάβει αυτήν την ακραία απόφαση ήταν ένα επεισόδιο με πιάτα, όπου παραλίγο να τραυματιστεί σοβαρά. Ο πραγματικός όμως λόγος ήταν πολύ βαθύτερος: ο Καζαντζίδης είχε προβλέψει πως η κατάσταση που ήδη άρχισε να επικρατεί από τότε στα «κέντρα διασκεδάσεως» οδηγούσε όχι απλά σε πλήρη εμπορευματοποίηση της τέχνης, αλλά και σε ένα άθλιο και διεφθαρμένο σύστημα της «νύχτας», στο οποίο τελικά επικράτησαν τα διάφορα αφεντικά της δισκογραφίας, οι μπράβοι, αλλά και οι έμποροι του «λευκού θανάτου»...
Προσωπικότητα δυναμική, ο Καζαντζίδης δεν δίστασε να τα βάλει με τις μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα που – δυστυχώς – κρύβονταν από πίσω τους. Θρυλική παραμένει η διαμάχη του με τη μεγάλη τότε εταιρεία “Columbia”, με την οποία συγκρούστηκε σφόδρα ήδη από το 1959.
Ο Καζαντζίδης δεν μπόρεσε τότε να δεχτεί την τεράστια αδικία που διέπρατταν οι πολυεκατομμυριούχοι «μπόσηδες» της μουσικής τέχνης σε βάρος των νέων καλλιτεχνών, οι οποίοι – την ώρα που οι δίσκοι με τα τραγούδια τους πουλούσαν κατά χιλιάδες – ζούσαν σε συνθήκες οικονομικής πενίας και κοινωνικής εξαθλίωσης!
Φυσικά την κίνηση τότε του Καζαντζίδη δεν την είδαν με καθόλου καλό μάτι οι διάφοροι υψηλά ιστάμενοι «καθωσπρέπει» κύκλοι της πολιτικοκοινωνικής μας ελίτ, που εξαγριώθηκαν από την «επανάσταση» αυτή του δημοφιλούς αοιδού... Όμως ο απλός λαός υποστήριξε 100% τον αγαπημένο του τραγουδιστή και στάθηκε πάντοτε στο πλευρό του, σε όλους τους αγώνες που εκείνος έδωσε έκτοτε!
Αλλά και αργότερα, στη δεκαετία του 1980, ο Καζαντζίδης ήταν ο μόνος που βγήκε δημόσια και κατάγγειλε την εβραϊκή διείσδυση στα ελληνικά μουσικά κυκλώματα, με στόχο τη διάβρωση της νεολαίας της Ελλάδας!!! Μάλιστα σε μια εκπομπή των θρυλικών «Ρεπόρτερς», το 1983, ο Στέλιος Καζαντζίδης ανέφερε «τέρατα και σημεία» που από τότε κιόλας επικρατούσαν στον χώρο της τέχνης, με λόγια που σόκαραν την ελληνική κοινή γνώμη!...
Τόσο σοβαρά ήταν αυτά που είπε τότε ο Στέλιος, ώστε παρενέβη με διάβημά της η... ίδια η κυβέρνηση του Ισραήλ, προκαλώντας έτσι διπλωματικό σκάνδαλο! Την ίδια ώρα το εβραϊκό λόμπι των ΗΠΑ απειλούσε με «εμπάργκο» την Ελλάδα, αν δεν τιμωρούνταν παραδειγματικά οι ένοχοι και η ελληνική κυβέρνηση δεν έδινε εντολή για διακοπή της εκπομπής «Ρεπόρτερς»!...
Βέβαια, αφορμή για την ένταση τότε στις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις ήταν τα όσα «έσυρε» ο Καζαντζίδης κατά της – ισραηλιτικών συμφερόντων – δισκογραφικής εταιρείας “Minos”. Όμως ο πραγματικός λόγος ήταν η ελληνική φιλοαραβική πολιτική, που είχε εκδηλωθεί το καλοκαίρι του 1982, στην κρίση του Λιβάνου, όταν η χώρα μας έσωσε τους Παλαιστίνιους από τη μαζική σφαγή και τη γενοκτονία τους από τους εγγονούς του Σαμψών...
Να σημειωθεί τέλος, ότι ο Στέλιος Καζαντζίδης υπήρξε μεγάλος Έλληνας πατριώτης και τον συγκινούσε το διαχρονικό δράμα του ελληνισμού! Ιδιαίτερα τον πίκραιναν οι χαμένες πατρίδες, αλλά και το αδιέξοδο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από το βιβλίο του δημοσιογράφου Κυριάκου Διακογιάννη (φίλου και κουμπάρου του Καζαντζίδη), με τίτλο «Στέλιος Καζαντζίδης», αντιγράφουμε πώς αντέδρασε ο Στέλιος, με τι πόνο ψυχής μίλησε, όταν έμαθε την προδοσία του Κούρδου ηγέτη Οτζαλάν στους Τούρκους από το δίδυμο Σημίτη-Πάγκαλου τον Φεβρουάριο του 1999:
«Εσύ να τα βλέπεις, εσύ που γράφεις βιβλία να ξεστραβώσεις τον κόσμο, εσύ να βλέπεις πώς τον κατάντησαν αυτόν τον τόπο οι παλιοπούστηδες! Πιάσανε, Κυριάκο, αυτόν τον άντρακλα, τον ηγέτη ενός σκλάβου, ενός βασανισμένου λαού, τον ρίξανε στη φάκα, γιατί όλοι τους, από Ανατολή σε Δύση κι από Βοριά σε Νοτιά, είναι πουλημένοι και ξεφτιλισμένοι!
Και πού του στήσανε τη φάκα; Πού, Κυριάκο; Στην Ελλαδίτσα μας, στην πατρίδα μας, Κυριάκο, καταντήσανε την Ελλάδα ρόμπα ξεκούμπωτη, κιλότα ξεχειλωμένη! Όλοι τους μέσα στο κόλπο! Κι αυτοί που τον συνόδευαν τάχα για να τον διασώσουν, κι αυτοί που τον φυγάδευσαν, όλοι οι σκύλοι μια γενιά, οι προδότες! Μόνον οι Τούρκοι κι οι Αμερικάνοι ξηγήθηκαν ντόμπρα.
Αυτοί δεν έκρυψαν ότι θέλουνε τον Οτσαλάν να τον φάνε ωμό! Όλοι οι άλλοι, με πρώτους τους ανάρχιδους Ευρωπαίους, τους ευνουχισμένους Ρώσους, όλοι τους της πανανθρώπινης ντροπής σημαιοφόροι! Έλληνες είμαστ’ εμείς, φίλε, ή γιουσουφάκια της Άγκυρας»;...
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου