Παρασκευή, Νοεμβρίου 18, 2016

π. Νεκταρίου Γ. Κουτρουμάνη, «Οι Τρίτοι ανάμεσα στους δύο( τα άμεσα περιβάλλοντα) που επηρεάζουν έναν Γάμο».



(Εισαγωγική Εισήγηση για την Σύναξη Γάμου και Οικογένειας στο Πνευματικό Κέντρο του Ι.Ν. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Βύρωνα, την Τρίτη 15/11/2016)


Το σημαντικότερο πρόβλημα στις ανθρώπινες σχέσεις σήμερα είναι ότι οι άνθρωποι δεν θέλουν ή δεν ξέρουν ή δυσκολεύονται αφάνταστα στο να επικοινωνούν ουσιαστικά μεταξύ τους. Να εξέρχονται από το εγώ χωρίς συμφέρον στο εμείς. Να δημιουργούν μια κοινή εμπειρία κοινωνίας. Επίσης έχουν θολά αξιακά κριτήρια. Τέλος δέχονται πολλά ερεθίσματα από διάφορα περιβάλλοντα.
Φέτος, σκέφτηκα να ασχοληθούμε με το τελευταίο. Με το ποια είναι τα περιβάλλοντα που επηρεάζουν ένα Γάμο. Η έλξη των δύο δεν πραγματοποιείται σε ένα «κενό αέρος». Ένα ζευγάρι ξεκινώντας την κοινή διαδρομή παραβλέπει (και είναι φυσικό) τους λεγόμενους τρίτους, τα περιβάλλοντα που ζει το άλλο μισό του. Ο έρωτας αρχικά δεν επιτρέπει τρίτους ανάμεσα στους δύο…. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουν…. Με το πέρασμα του χρόνου και οι δυο τους θα αντιληφθούν πόσο καταλυτική για την ποιότητα της σχέσης τους είναι οι….. διάφοροι τρίτοι….. ανάμεσα τους….. Με άλλα λόγια με τον έρωτα δεν «ακουμπούν» μοναχά μια νέα διαφορετική ύπαρξη αλλά πολλούς επάλληλους κόσμους… Καλούνται να αγαπήσουν, να ερωτευτούν πολλά περισσότερα από αυτά που βλέπουν…..


Ας δούμε με συντομία ποιους εννοούμε ως τρίτους ανάμεσα σε στο ζευγάρι. Ποιος είναι «ο αέρας που αναπνέει» ένα ζευγάρι:


1) Οι Γονείς και τα Πεθερικά
2) Συγγενείς, Κουμπάροι
3) Τα παιδιά
4) Ο Θεός
5) Το εργασιακό περιβάλλον
6) Ο Πνευματικός Πατέρας
7) Φίλοι ζευγαριού
8) Το κινητό, το διαδίκτυο, το τάμπλετ
9) Ένα Τρίτο πρόσωπο. Μια απιστία (Εραστής)
10)Προσωπικός Χρόνος και χώρος (ένα π.χ. χόμπι)
Εφέτος στις συναντήσεις μας θα επικεντρωθούμε κάθε μήνα, σε ένα από αυτά σαν μία θεματική πηγή για τις συζητήσεις μας.
Απόψε θα δούμε ενδεικτικά, μερικά από αυτά κάνοντας πρώτα τρείς (3) γενικές παρατηρήσεις: Πρώτον. Οι τρίτοι, είναι κάτι το φυσιολογικό (εκτός της περίπτωσης μιας απιστίας). Δεύτερον. Τα περιβάλλοντα έχουν μια αμφισημία: Μπορεί να βοηθήσουν. Μπορεί και να βλάψουν. Τρίτον. Εάν οι δύο έχουν μια σαφή εικόνα του τι θέλουν από την σχέση τους (αυτογνωσία), δεν θα επηρεασθούν αρνητικά από την ατμόσφαιρα γύρω τους. Η αυτογνωσία και ο ρεαλισμός θα κάνουν ένα ζευγάρι ευπροσάρμοστο ώστε να βάλει διακριτικά τα όρια. Εναπόκειται αποκλειστικά στους δύο (όχι στον ένα) που θα βάλουν τα σωστά «σύνορα» στους Τρίτους.
Ας ξεκινήσουμε το σύντομο ταξίδι μας.


Α) Οι Γονείς και τα Πεθερικά

Κάθε άνθρωπος κουβαλάει το παρελθόν του. Οι γονείς ανάλογα με το πόσο αγαπημένοι ήταν μεταξύ τους, πόσο μετέδιδαν την πατρότητα και την μητρότητα στο παιδί τους, εκείνο θα μεταφέρει τα ελλείμματα ή τα αντίστοιχα πλεονάσματα στον ή στην σύντροφο του. Οι προσδοκίες, η συμπεριφορά, τα όνειρα, οι προδιαγραφές, η δυναμική μιας σχέσης είναι αποτέλεσμα των παιδικών εγγραφών. Το να έχει κάποιος τους γονείς κοντά είναι και προτέρημα και μειονέκτημα. Για παράδειγμα, η συγκατοίκηση με τους γονείς, σήμερα πρακτικά μπορεί να βοηθήσει ένα ζευγάρι. Όμως αυτή η οικονομική εξάρτηση, πιθανόν να δημιουργήσει πολώσεις όταν οι προπάτορες θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν το ότι «έχουν το πάνω» χέρι. Η ρήση «μακριά και αγαπημένοι», ίσως είναι μια λύση, ιδιαίτερα όταν οι γονείς των νεόνυμφων είναι αυταρχικοί. Ακόμα υπάρχει ένα χάσμα νοοτροπίας μεταξύ των συμπεθέρων κάτι που τροφοδοτεί με επιπλέον ένταση το ζευγάρι. Βλέπουμε βέβαια και περιπτώσεις όπου οι γονείς και τα πεθερικά σέβονται τα όρια του νέου ζευγαριού και προσπαθούν να βοηθήσουν με διάκριση τα εγγόνια και τα παιδιά τους. Στο Κορωπί για παράδειγμα, οι οικογένειες είναι αυτονόητα δεμένες και αρκετές, πολύτεκνες. Υπάρχει μια συγγενική σύμπνοια που φαίνεται ακόμη και στην ονοματοθεσία των δρόμων: Οδός Ντούνη, Οδός Γκίκα, Οδός Αλλαγιάνη, Μωραίτη, Πρίφτη κ.ο. Οι σχέσεις με τους προπάτορες συνήθως είναι μια πονεμένη ιστορία. Πάντως όπου υπάρχει διάκριση, καλή διάθεση, η παρουσία του παππού και της γιαγιάς είναι θεραπευτική και για τα παιδιά, αλλά και για το ζευγάρι. Ακόμη και για τούς προπάτορές που αναλαμβάνουν νέους ρόλους σε μια κρίσιμη καμπή με την είσοδό τους στην Τρίτη ηλικία.


Β)Συγγενείς, Κουμπάροι


Εάν έχουμε καλλιεργήσει με τα αδέλφια μας μια ομαλή επικοινωνία, εκείνα θα αποτελέσουν για τον Γάμο μια παραμυθητική εστία. Μια δεύτερη προστατευτική στοιβάδα γύρω από την έγγαμη σχέση. Πολύ συχνά ένας καλός φίλος, μια συμμαθήτρια από το σχολείο, γίνονται κουμπάροι. Είναι λογικό το ζευγάρι να αισθάνεται ότι δεν πορεύεται μόνο του. Σε μια δύσκολη στιγμή, μια φωτισμένη γνώμη από δίπλα μας ίσως να σώσει τον Γάμο από έναν εκφυλισμό ή εκτροχιασμό. Φυσικά χρειάζεται μια προσεκτική επιλογή για το ποιούς βάζουμε στο σπιτικό μας. Ιδιαίτερα οι Νονοί και οι Κουμπάροι καλούνται να λειτουργήσουν υποστηρικτικά σε έναν Γάμο. Η επιλογή τους καλό είναι να γίνεται με κριτήριο τον χαρακτήρα και όχι το επάγγελμα και την οικονομική επιφάνεια.


Γ)Τα παιδιά


Μια σχέση πριν την απόκτηση των τέκνων, έχει την χαρά αποκλειστικότητας των δύο. Ακόμη, την δυνατότητα να κινηθούν κάποιες ώρες μόνοι με ξεχωριστό πρόγραμμα. Μετά την γέννα, τα μάτια αρχίζουν να βλέπουν διαφορετικά την ζωή: Τα πάντα είναι πολυπλοκότερα, γρηγορότερα. Η αγάπη γίνεται θυσία. Ηθελημένη κούραση, πόνος, ξενύχτι, αγωνία. Ανάμεσα στους δύο μπαίνει ένας ή περισσότεροι τρίτοι (τα παιδιά) που διεκδικούν την προσοχή και την αγάπη. Τα χάδια, τα γλυκόλογα, το χαμόγελο, ο χρόνος πλέον διαιρούνται απαιτητικά. Το «άλλο μισό» νιώθει κούραση, παραμέληση. Ταυτόχρονα όμως ένα ζευγάρι κοιτώντας τα γεννήματά του, νιώθει ολοκληρωμένο. Κατανοεί και σωματικά το αποτέλεσμα της ενώσεως τους. Του αγώνα τους. Ανατροφοδοτούνται, ξεκουράζονται με την κούραση τους, με το μεγάλωμα των παιδιών τους.


Δ) Ο Θεός


Κάθε σχέση έχει φθορά. Όρια. Ελαττώματα…. λάθος νοοτροπίες. Για έναν Χριστιανό, η προσωπική σχέση του με τον Θεό, αλλά και η σχέση του ζευγαριού με την Εκκλησία είναι ένα σημαντικό θέμα. Μια παράμετρος που λίγοι υπολογίζουν. Ο γάμος μπορεί εύκολα να γίνει μια κοσμική ρουτίνα. Να εγκλωβιστεί μόνο στην γη. Στην ακολουθία του Γάμου μέσα από πολλά παραδείγματα φαίνεται η διαρκής τροφοδοσία της γαμικής σχέσης από τον ζωοδότη Θεό. Δεν μπορεί ένας χριστιανικός Γάμος να βρίσκεται μακριά, ακοινώνητος από την πηγή της ζωής. Από την Κυριακάτικη θεία Λειτουργία. Από την σχέση, την κοινωνία της Θ. Ευχαριστίας. Όταν ανάμεσα στους δύο στέκεται ο Θεός, «ο απόλυτα αναγκαίος τρίτος», υπάρχει σεβασμός. Ιερότητα. Υπομονή, «αγάπη άλλης ανώτερης ποιότητας» από την κοσμική αγάπη. Ο Γάμος, το κοινό σπιτικό είναι μια ζωντανή Εκκλησία. Μια Εκκλησία μέσα στην Εκκλησία. Η κατ’ οίκον Εκκλησία… Εκκλησιολογικά Ο βιολογικός κύκλος του ζευγαριού, διευρύνεται. Ο ιστορικός χρόνος δεν «τελειώνει», δεν σκοτώνει την Έγγαμη σχέση. Όταν οι δύο στραφούν συνειδητά προς την Εκκλησία, ο Θεός ανακαινίζει κάθε έγγαμη σχέση και την συνεχίζει στην Αιωνιότητα του Παραδείσου. Σε μια τέτοια δομή σχέσης θα υπάρχουν αναταράξεις. Είναι φυσιολογικό, αλλά καμία οικονομική δυσκολία, ανωριμότητα ή οποιοδήποτε πρόβλημα δεν θα την οδηγήσουν σε εύκολα σε διάλυση.


Ε) Ο Πνευματικός Πατέρας


Το ζευγάρι έχει ανάγκη μιας κοινής εμπειρίας. Μιας αναφοράς. Βιωμάτων που το ακουμπούν προσωπικά. Της αίσθησης ότι δεν παλεύει μόνο του. Ο κοινός Πνευματικός Πατέρας ακούει τα ελλείμματα του καθενός. Διακριτικά με τον φωτισμό και την πείρα του κατευθύνει τα παιδιά του. Τους παρηγορεί. Προχωράει την σχέση σε μια ωριμότερη κατανόηση της. Λειτουργεί ως η φυσική συνέχεια του πατέρα. Μας βοηθάει να μην τελματώσουμε σε μια κοσμική αντίληψη συμβίωσης. Το ότι ο Γάμος δεν είναι ένα «ξενοδοχείο» που εκπληρώνουμε μόνο τις βιολογικές μας ανάγκες, αλλά ένας τόπος αγώνα, ένας τρόπος θυσίας του εγώ, ένα στάδιο αγιασμού. Εδώ η σχέση από βιολογία, από ανάγκη γίνεται ποίημα. Θαύμα. Δημιουργία.Ένα κύτταρο που παράγει στην κατ οίκον Εκκλησία αγίους.


ΣΤ)Ένα Τρίτο πρόσωπο. Μια απιστία (Εραστής)


Συχνά στις ημέρες μας ακούμε για παραδείγματα ανθρώπων που κατέστρεψαν την σχέση τους εξαιτίας ενός τρίτου προσώπου. Οι λόγοι είναι πολλοί αλλά στο βάθος για τους Χριστιανούς βρίσκεται η τραγικότητα της εξόδου μας από την κατά φύση σχέση με τον Θεό. Αυτό κοινωνιολογικά σε ένα κόσμο χωρίς Θεό, δεν γίνεται αποδεκτό ως ερμηνεία μιας απιστίας, την αποτυχίας ενός Γάμου. Όμως θα επιμείνουμε να βλέπουμε θεολογικά την κάθε αποτυχία. Η κάθε σχέση μακριά από τον Θεό γίνεται σχάση, διαίρεση. Πόνος. Βαβυλώνιο μπέρδεμα. Δεν μπορούμε κοσμικά να αγαπήσουμε με ανιδιοτέλεια, έξω από συμφέροντα. Υπάρχει κάτι το ακόρεστο μέσα μας. Στην σημερινή εποχή ακόμα κυριαρχεί η άποψη ότι ο άνδρας (ως επί το πλείστον) αλλά και η γυναίκα, είναι από την βιολογία τους πολυγαμικά όντα. Αυτό, εάν συνδυαστεί με τις νεώτερες παγκόσμιες τάσεις που θέλουν ειδικά ξενοδοχεία ή διοργάνωση συναντήσεων για ανταλλαγή ζευγαριών ή συντρόφων, καταλαβαίνετε πια τι θεωρείται φυσιολογικό και τι μη φυσιολογικό. Στα έγγαμα ζευγάρια σήμερα το ποσοστό της αποκλειστικής μονογαμία και πιστότητας είναι σε μονοψήφιο νούμερο!!! Η μοιχεία για την Εκκλησία είναι κάτι πολύ σοβαρό [1]
και από τους κανόνες της[2] εξισώνεται σχεδόν με την τέλεση φόνου. (Δεκαπέντε χρόνια αποχή από την Θεία Κοινωνία και για τον φονιά και για τον μοιχό). Θεολογικά, η σωματική προδοσία του άλλου μισού μας είναι έγκλημα: Ανάμεσα στην κοινή ψυχοσωματική ένωση, στο κοινό σώμα εισβάλει ένας τρίτος κάτι σαν ιός, που απειλεί με διάλυση την μοναδική ένωση των δύο. Δεν εξηγούμε πια στους μελλονύμφους αυτήν την ιερότητα της μονογαμίας. Τον αληθινό σκοπό ενός Γάμου. Σε έναν κόσμο χωρίς ηθικούς φραγμούς, δεν εξηγούμε οι γονείς με επάρκεια, την αξία της εγκράτειας, της μονογαμίας, της πιστότητας. Μαθαίνουμε την ερωτική απόλαυση ως ένα ιδιωτικό καταναλωτικό δικαίωμα. Η Εκκλησία το βλέπει ως κομμάτι μιας μυσταγωγίας που παράγει την ζωή και αφορά ολόκληρη την κοινωνία, ως έναν τρόπο ώστε να γίνουμε συνδημιουργοί με τον Θεό. Άγιοι.
Ηθελημένα θα σταματήσω κάπως απότομα εδώ διότι ήδη νομίζω τέθηκαν πολλά ερωτήματα και θέματα. Σίγουρα υπάρχουν επιφυλάξεις, αντιρρήσεις στα όσα σας ανέφερα. Ας κρατήσουμε κατά νου σαν ένα γενικό «μπούσουλα» τα όσα ακούστηκαν. Στις επόμενες συναντήσεις μας μέχρι τον Μάιο, θα τα δούμε διεξοδικότερα. Δεν υπάρχουν έτοιμες λύσεις. Ένα μαγικό ραβδί για να σωθεί ο Γάμος. Χρειάζεται καθημερινά αρκετή συζήτηση ανάμεσα στο ζευγάρι. Το είπαμε στην αρχή. Δεν γνωρίζουμε να επι-κοινωνούμε. Είτε διότι φταίει η αγωγή μας ή οι γονείς ή οι δάσκαλοί μας. Ενδεχομένως να φταίνε και τα Μ.Μ.Ε. … Ο Γάμος θέλει προσωπική ωριμότητα. Η σταθερή και μόνιμη αυτή σχέση θέλει θυσία, κόπο, όχι υπολογισμούς, εγωισμούς, μάσκες. Σήμερα το γενικότερο παγκόσμιο περιβάλλον δεν μας βοηθάει. Παρόλη την τεχνολογική πρόοδο, είναι χαμηλό. Οι ηγέτες μας είναι μικροί. Οι λαοί εκλέγουν τα άκρα.. Οι πολιτικοί μιλάνε μόνο για αριθμούς και οικονομία. Κάθε υποκειμενική διαστροφή χαρακτηρίζεται δια φυλική ιδιαιτερότητα, πρόοδος και προστατεύεται. Εάν ένας εκπαιδευτικός, ένας κληρικός μιλήσει δημόσια για το τι είναι ομαλό και για το τι είναι ανώμαλο στις σχέσεις, πλέον θα διώκεται ως… ρατσιστής…!!! Η ελεύθερη συμβίωση νομικά εξισώνεται με τον Γάμο. Καταντήσαμε να ζητάμε εκλιπαρώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να υπάρχει σαφής αναφορά για το ποιοι αποτελούν μια οικογένεια: Μπαμπάς και Μαμά και όχι Γονέας Α ή Γονέας Β που πάνε να καθιερώσουν…. Πλήρης παραφροσύνη… Υπάρχουν περιθώρια για ανατροπές; Θα έλεγα ναι. Στον ιερό τόπο του σπιτικού μας. Στην Ενορία μας. Εκεί ακόμη έχουμε περιθώρια να καλλιεργήσουμε ένα περιβάλλον ζωής. Η συζήτηση που θα επακολουθήσει πιστεύω ότι θα μας βοηθήσει ουσιαστικότερα. Η πείρα των πολλών είναι σεβαστότερη από την παρουσίαση ενός ομιλητή. Ελπίζω να σας έδωσα κάποια ερεθίσματα για μια γόνιμη ανταλλαγή απόψεων. Είμαι στην διάθεση σας.
Σας ευχαριστώ!











[1] Ενδεικτικά « ώστε ουκέτι εισί δύο, αλλά σαρξ μία. ο ουν ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μη χωριζέτω. λέγουσιν αυτώ· τι ουν Μωσής ενετείλατο δούναι βιβλίον αποστασίου και απολύσαι αυτήν; λέγει αυτοίς· ότι Μωσής προς την σκληροκαρδίαν υμών επέτρεψεν υμίν απολύσαι τας γυναίκας υμών· απ ἀρχῆς δε ου γέγονεν ούτω. λέγω δε υμίν ότι ος αν απολύση την γυναίκα αυτού μη επί πορνεία και γαμήση άλλην, μοιχάται· και ο απολυμένην γαμήσας μοιχάται. » : Μτ 19, 6-9. Τα ίδια επαναλαμβάνει περίπου και ο Ευαγγελιστής Μάρκος : Μκ. 10, 9-12.
Και “ου μοιχεύσεις” (Έξ. κ΄13),
[2] Ενδεικτικά Κανών νη’ του Μ. Βασιλείου. Περί μοιχού: Ὁ μοιχεύσας, ἐν ιε´ ἔτεσιν ἀκοινώνητος ἔσται τῶν ἁγιασμάτων, οἰκονομηθήσεται δὲ τὰ ιε´ ἔτη ἐπ᾿ αὐτῷ οὕτως· ἐν τέσσαρσι μὲν ἔτεσι προσκλαίων ἔσται· ἐν πέντε δὲ ἀκροώμενος· ἐν τέσσαρσιν ὑποπίπτων· ἐν δυσὶ συνεστὼς ἄνευ κοινωνίας

Αναρτήθηκε από π. Νεκτάριος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου